کشمش‌ها اکثراً از طریق خشک کردن انگور در زیر آفتاب تولید می‌شوند. دانه‌های انگور با از دست دادن رطوبت خود کوچک ‌شده و بافت چروکیده‌ای پیدا می‌کنند. با توجه به آب فراوان موجود در انگور، با کاهش رطوبت آن طعم شیرین آن افزایش پیدا می‌کند. روش‌های تولید کشمش از زمان‌‌های باستان متداول بوده‌اند و شواهد تولید کشمش در نوشته‌های مصریان باستان کشف شده است. امروزه مصرف کشمش در جهان بسیار بالا رفته است و پیش‌بینی می‌شود که بالاتر نیز برود چراکه آگاهی از خواص آن برای سلامتی رو به افزایش است. اکثر کشمش‌ها کوچک، نسبتاً تیره و چروکیده هستند و طعمی مشابه انگوری که از آن تولید شده‌اند دارند ولی فرایند خشک کردن آن‌ها سبب می‌شود که بسیار شیرین‌تر بوده و غلظت مواد معدنی، ویتامین‌ها و مواد مغذی دیگر در آنها بسیار بالاتر رود.

مزایای کشمش برای سلامتی

کشمش هم مانند خرما یکی از بهترین شیرین‌کننده‌های طبیعی جایگزین قند است. با وجود آنکه طعم کشمش در محبوب شدن آن نقش اصلی را داشته است ولی مواد مغذی مانند پلی‌فنول‌ها، آنتی‌آکسیدان‌ها و فلاونوئیدها که به‌وفور در کشمش یافت می‌شوند، می‌توانند برای سلامتی کلی بدن بسیار مفید باشند. در زیر تعدادی از مزایای کشمش برای سلامتی مطرح شده‌اند:

کاهش احتمال پوسیدگی دندان و بیماری لثه

برخلاف آنکه با توجه به ماهیت شیرین و چسبناک کشمش ممکن است تصور شود که برای دندان‌ها مضر است ولی کشمش‌ها درواقع سلامت دهان را بهبود می‌بخشند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که به‌علت وجود مواد گیامایه‌ها در کشمش که مانع رشد باکتری‌های دهانی می‌شوند، کشمش یکی از بهترین عامل‌های معکوس کردن پوسیدگی دندان و بهبود سلامت لثه است. یکی از پنج ماده گیامایه موجود در کشمش، اسید اولئانولیک است. این ماده رشد دو نوع باکتری که یکی منجر به پوسیدگی دندان و دیگر منجر به بیماری لثه می‌شود را مختل می‌کند.

کمک فراوان به دستگاه هاضمه

کشمش با توجه به وجود مقادیر فراوان فیبر در آن می‌تواند یک خوراکی بسیار مفید برای دستگاه هاضمه باشد. کشمش حاوی هر دو نوع از فیبر یعنی فیبر محلول در آب و غیرمحلول در آب است و می‌تواند هم‌زمان از دو مشکل رایج در دستگاه گوارش یعنی اسهال و یبوست جلوگیری کند. میوه‌های خشک مانند کشمش شاید کالری بیشتری نسبت به میوه‌های تازه داشته باشند ولی میزان فیبر آنها نیز بیشتر است.

کاهش فشار خون و کاهش خطر سکته مغزی

پژوهش‌ها دریافته‌اند که مصرف منظم کشمش سه مرتبه در روز می‌تواند برای افرادی که دچار فشار خون خفیف هستند مفید باشد. گنجاندن کشمش در رژیم غذایی به این صورت می‌تواند به‌ویژه در مقایسه با خوراکی‌ها و تنقلات دیگر فشار خون را تا حد قابل‌توجهی کاهش دهد. علت این امر وجود میزان چشمگیری از عنصر پتاسیم در کشمش است که یک الکترولیت محسوب می‌شود و می‌تواند اثرات الکترولیت سدیم در بدن را که در نمک موجود است متعادل سازد. به‌علاوه، پتاسیم برای سلامت قلب هم مفید بوده و معمولاً در رژیم غذایی مردم به اندازه کافی یافت نمی‌شود. پتاسیم برای عملکرد صحیح تمام سلول‌ها، بافت‌ها و اعضای بدن ضروری بوده و مصرف میزان کافی از آن می‌تواند خطر بروز سکته مغزی را کاهش دهد.

کمک به کنترل دیابت

سؤالی که خیلی اوقات می‌شنویم این است که آیا کشمش برای دیابت ضرر دارد؟ در پژوهش‌هایی که بر بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم انجام شده است مشخص شده است که مصرف منظم کشمش‌های تیره‌رنگ می‌تواند کاهش چشمگیری در قند خون پس از وعده‌های غذایی و قند خون ناشتا داشته و فشار خون سیستولی را نیز کاهش می‌دهد. در کل مصرف کشمش به افراد دچار دیابت نوع دوم مناسب بوده و فیبر موجود در آن نیز می‌تواند با کنترل جذب قند موجود در کشمش از جهش انسولین جلوگیری کرده و به‌صورت طبیعی بیماری دیابت را کنترل کند.

کمک به جلوگیری از سرطان‌

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که میوه‌های خشک و به‌ویژه خرما، آلو و کشمش‌ها حاوی مقادیر بالایی از ترکیبات فنولی هستند که توان آنتی‌اکسیدان قوی‌تری نسبت به میوه‌های تازه دارند. آنتی‌اکسیدان‌ها برای سلامتی ما بسیار مهم هستند زیرا جلوی آسیب رساندن رادیکال‌های آزاد به سلول‌ها در داخل بدن را می‌گیرند.

رادیکال‌های آزاد یکی از عوامل اصلی هستند که منجر به رشد خودبه‌خودی سلول‌های سرطانی و همچنین پخش شدن سرطان در بدن می‌شوند. درنتیجه خوراکی‌های غنی از آنتی‌اکسیدان مانند کشمش می‌توانند عامل طبیعی بسیار عالی در مبارزه با سرطان باشند. با گنجاندن کشمش در رژیم غذایی خود می‌توانید نه‌تنها سطح آنتی‌اکسیدان در بدن خود را افزایش دهید بلکه آسیب‌هایی سلولی را نیز کاهش داده و با سرطان مقابله کنید.

کشمش‌ها و به ویژه کشمش‌های تیره‌رنگ مثل کشمش فخری سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها پلی‌فنولی با نام آنتوسیانین هستند که ضدآلرژی، ضدالتهاب، ضدمیکروب و ضدسرطان هستند.

افزایش تراکم استخوان‌ها

کلسیم موجود در این ماده غذایی برای افزایش تراکم استخوان‌ها مفید است. به همین خاطر کسانی که کشمش مصرف می‌کنند کمتر از سایرین در خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان، نقرس و آرتروز قرار دارند.

بهبود عملکرد سیستم عصبی بدن و حفظ تعادل آب در بدن

پتاسیم موجود در کشمش عملکرد سیستم عصبی بدن را بهبود می‌دهد و ماهیچه‌ها را قوی می‌کند. همچنین پتاسیم برای حفظ تعادل آب موجود در بدن هم مفید است؛ بنابراین بدنتان همیشه هیدراته می‌ماند و پوستی شاداب و جوان خواهید داشت.

درمان کم‌خونی

اگر به دکتر مراجعه کرده‌اید و متوجه شده‌اید که کم‌خون هستید، باید بدانید که کشمش درمانگر شما است. این ماده غذایی پرخاصیت سرشار از آهن است. به همین خاطر گاهی اوقات حتی پزشکان هم مضرات کشمش برای دیابتی‌ها را نادیده می‌گیرند؛ و به افراد کم‌خون توصیه می‌کنند که حداقل دو قاشق غذاخوری کشمش در طول روز مصرف کنند.

کاهش التهاب­ ها و عفونت‌ها در بدن

کشمش حاوی ترکیبی به نام پلی فنولیک است. این ترکیب به‌عنوان یکی از آنتی‌اکسیدان‌های ضدالتهابی شناخته می‌شود. به همین خاطر مصرف کشمش باعث کاهش التهابات در بدن می‌شود. همچنین کشمش برای از بین بردن عفونت‌ها و تب مفید است.

بنابراین اگر دیابت دارید و به بیماری‌های عفونی مانند سرماخوردگی مبتلا شده‌اید، بهترین راه این است که کمی کشمش را به‌عنوان میان وعده نوش جان کنید. این ماده غذایی از بدن در برابر بیماری‌های عفونی و ویروسی به‌خوبی محافظت می‌کند.

از دیگر خواص کشمش می‌توان به تقویت قدرت بینایی، کمک به تنظیم وزن، شفاف و درخشان شدن موها و تقویت قوای جسمانی اشاره کرد.

نحوه و موارد مصرف کشمش

کشمش‌ها همیشه آماده‌ی مصرف هستند. کشمش‌ را می‌توان به‌تنهایی به‌عنوان خوراکی مصرف کرد یا می‌توان آن را به غذاها، سالادها، کیک‌ها و غیره اضافه کرد. عموماً کشمش در ترکیب با آجیل و میوه‌های خشک دیگر مصرف می‌شود. یکی از روش‌های حفظ رطوبت در پخت شیرینی و کیک‌ها، افزودن کشمش به آنها است. همچنین می‌توان کشمش را به‌همراه میوه‌های تازه و در سالاد‌ها استفاده کرد.

کشمش را باید در محل خشک، خنک و دور از آفتاب نگهداری نمایید و پس از باز کردن بسته آن برای مصرف، باقیمانده آن را محفظه‌ها یا کیسه‌هایی قرار دهید که مانع از رسیدن هوا به آن شوند.

منابع: bbc good food | healthline