طرز تهیه رشته خشکار: از تهیه خمیر تا سرخ کردن شیرینی سنتی گیلان
همان‌طور که می‌دانید، در هر جای کشور ایران دستور پخت‌های مختلفی برای انواع شیرینی‌ها و دسرها وجود دارد که البته همه آن‌ها طعم بی‌نظیری دارند. رشته خشکار یکی از شیرینی‌های محبوب و خوشمزه گیلانی است که آوازه‌اش در سرتاسر جهان پیچیده است. برای دستور پخت و اطلاعات بیشتر در مورد این شیرینی با ما همراه باشید.
رشته خشکار: شیرینی سنتی خوشمزه از دل گیلان
رشته خشکار یکی از بهترین شیرینی‌های ایرانی است که در هر فصلی از سال می‌تواند مهمان عصرانه‌های ایرانی باشد. در بسیاری از کشورها، این شیرینی به‌عنوان غذای خیابانی عرضه می‌شود. اما در ایران استفاده از این شیرینی در ماه رمضان و مناسبت‌های مختلف صورت می‌گیرد. ناگفته نماند که رشته خشکار شمالی را به‌عنوان یکی از بهترین شیرینی‌های یلدایی هم می‌شناسند. تهیه این شیرینی برای سفره‌های یلدایی یک انتخاب متفاوت و خاص است که جمع خانوادگی شما را گرم می‌کند. این شیرینی دارای دو بخش است:
- رشته که خمیر آن با آرد برنج درست می‌شود.
- خشکار که آجیل و مغزهای مختلف را شامل می‌شود.
تاریخچه و اصل این شیرینی به شمال کشور بر می‌گردد. رشته خشکار گیلانی و رشته خشکار رشت از نام‌های معروف این شیرینی هستند که به اصلیت آن اشاره می‌کنند. رشته‌ریزان گیلانی، در گذشته برنج خیس شده را آسیاب می‌کردند. اما امروزه بیشتر از آرد برنج آماده برای تهیه این شیرینی استفاده می‌کنند.
مواد اولیه رشته خشکار: قدم به قدم تا سرو کردن
برای تهیه رشته خشکار مواد خاصی نیاز نیست. این شیرینی در خانه و به آسانی آماده می‌شود؛ پس لازم نیست نگران مواد اولیه آن باشید. البته برای داخل رشته خشکار خانگی، می‌توانید از مغزهای مختلفی استفاده کنید. نوع گردویی رشته خشکار از بهترین انواع شیرینی گردویی است؛ اما از پودر پسته و بادام نیز می‌توان استفاده کرد.
مواد موردنیاز برای تهیه خمیر:
| آرد برنج | 1 پیمانه |
| آرد گندم | 2 پیمانه |
| آب | 3 لیوان |
مواد لازم برای پر کردن رشته:
| پودر گردو یا پسته و بادام | 100 گرم |
| پودر هل | سه قاشق غذاخوری |
| دارچین | سه قاشق غذاخوری |
| شکر | 1 فنجان |
مواد لازم برای شربت:
| آب | 1.5 لیوان |
| شکر | 2 لیوان |
| گلاب | 1.4 لیوان |
| آبلیموی تازه | به مقدار لازم |
| زعفران ایرانی | به مقدار لازم |
| هل | یک یا دو عدد کوبیده شده |
| دارچین | به مقدار لازم |
آموزش رشته خشکار:
برای رشته خشکار طرز تهیه‌های بسیاری وجود دارد. همان‌طور که گفتیم، آرد برنج مصرفی در این شیرینی، از آسیاب کردن برنج خیس شده تهیه می‌شود. اما طعم رشته خشکار با آرد برنج معمولی و بازاری تفاوت زیادی ندارد.
· مرحله اول: آماده‌سازی خمیر
در ابتدا مواد خشک را در یک کاسه تقریباً بزرگ بریزید و سپس آب را به تدریج اضافه کنید. خمیر به دست آمده باید نرم و لطیف بوده و غلظتی شبیه به ماست داشته باشد. استفاده از همزن برقی برای ترکیب آب و آردها الزامی نیست، اما باید حدود پنج تا شش دقیقه مواد را هم بزنید تا یکدست شوند.
· مرحله دوم: آماده کردن رشته
قبل از سرخ کردن باید یک بار دیگر خمیر را از صافی رد کنید تا گلوله‌های حل نشده جدا شوند. بهتر است خمیر حداقل یک تا دو ساعت استراحت کند و سپس در شانه مخصوص رشته‌ریزی بریزید.
ابتدا می‌بایست کف تابه موردنظر را با پارچه یا قلموی آشپزی چرب کنید. بعد از اینکه تابه به حد کافی داغ شد، خمیر را توسط ابزار مخصوص به آرامی کف تابه بریزید. لازم است در حین ریختن رشته‌ها، جهت دستتان را عوض کنید تا حالت شبکه‌ای یا توری بگیرند. تفت دادن خمیر نباید زیاد طول بکشد؛ زیرا رشته‌ها بسیار نازک هستند و ممکن است خیلی زود بسوزند. تنها لازم است خمیر، روی حرارت کم شعله، اندکی خودش را بگیرد و تغییر رنگ دهد. سپس رشته آماده را از تابه خارج کنید و در ظرفی کنار بگذارید.
· مرحله سوم: خشکار و پیچیدن شیرینی
مواد موردنیاز برای خشکار را در ظرفی مناسب مخلوط کنید. اگر نسبت به مقدار شیرینی حساس هستید کمی مواد را بچشید و میزان شکر را به‌دلخواه خود تغییر دهید. سپس رشته‌های آماده را پهن کنید و یکی دو قاشق از مواد را در وسط آن قرار دهید. دو طرف خمیر نیم‌پز را روی مواد تا کنید و آن را از طول، رول کنید تا شکلی مستطیلی بگیرد.
· مرحله چهارم: سرخ کردن رشته خشکار
طرز سرخ کردن رشته خشکار به این صورت است که ابتدا باید در ماهیتابه‌ای مناسب به مقدار لازم روغن بریزید و بگذارید کاملاً داغ شود. رشته‌ها را یکی‌یکی در داخل تابه بچینید و صبر کنید تا یک طرفشان طلایی شود. سپس آن‌ها را بچرخانید و صبر کنید تا طرف دیگر هم به‌خوبی سرخ شود و حالت تردی بگیرد.
· مرحله پنجم: اضافه کردن شربت
به دلخواه خودتان می‌توانید شیرینی‌ها را در شربت بخوابانید یا اینکه شربت را روی آن‌ها بریزید. مواد شربت را با یکدیگر مخلوط کنید و منتظر بمانید تا روی حرارت کم غلیظ شود. غلظت شربت نباید مثل عسل باشد. بعد از اینکه شربت کمی سرد شد، وقت استفاده از آن است. معمولاً در طرز تهیه رشته‌خشکار سنتی شیرینی‌ها، در شربت انداخته می‌شوند و بعد از چند دقیقه آن‌ها را از شربت جدا می‌کنند. اما شما می‌توانید آن را روی شیرینی بریزید. در نهایت رشته خشکار شما آماده سرو است.
تزئین رشته خشکار: هنر در بشقاب
- برای سرو رشته خشکار از روش‌های متفاوتی می‌توانید استفاده کنید. پاشیدن کمی پودر یا خلال مغز پسته یا پودر گردو روی شیرینی‌ها حالتی سنتی به شیرینی می‌دهد.
- شما می‌توانید از غنچه‌های گل محمدی نیز برای زیبایی بیشتر استفاده کنید.
- پودر نارگیل و حتی شکلات آب شده هم ایده خوبی برای تزئین این شیرینی محبوب و خوشمزه است.
اشتباهاتی که نباید در هنگام پخت رشته خشکار انجام دهید
- الک نکردن آردها در تهیه خمیر ممکن است باعث خوب حل نشدن مواد و یکدست نبودن خمیر شود.
- اگر در تهیه این رشته از شیر به‌جای آب استفاده می‌کنید، غلظت آن را کنترل کنید.
- استفاده از آرد نامرغوب در تهیه این شیرینی ممکن است طعم بدی به شیرینی شما بدهد.
- حرارت زیاد در هنگام تهیه این رشته باعث سفت شدن و شکستن رشته‌ها هنگام پیچیدن می‌شود.
- موادی که برای پر کردن شیرینی استفاده می‌کنید، باید به‌اندازه کافی سالم و تازه باشد. شما می‌توانید خودتان پودر گردو یا مغز را تهیه کنید یا اینکه از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید.
ارزش غذایی رشته خشکار: از میزان کالری تا میزان مصرف
از آنجایی که در طرز تهیه رشته خشکار از انواع مغزها می‌توانید استفاده کنید، این شیرینی سرشار از مواد مغذی است؛ اما در عین حال کالری نسبتاً بالایی دارد. جدول ارزش غذایی هر صد گرم از این شیرینی به‌صورت ذیل است:
| کالری رشته خشکار | 320 کالری |
| کربوهیدرات | 51 گرم |
| فیبر | 1.8 گرم |
| پروتئین | 6 گرم |
| چربی | 11.5 گرم |
نوشیدنی‌های پیشنهادی برای تکمیل طعم رشته خشکار
نوشیدنی‌های گرم گزینه بسیار مناسبی برای کنار این شیرینی هستند. چای سیاه ایرانی و چای‌های شمالی بهترین گزینه‌ها هستند. اما برای تنوع می‌توان از دیگر نوشیدنی‌های گرم هم استفاده کرد. دمنوش‌هایی مثل بهارنارنج، گل‌گاوزبان و کاکوتی نیز در کنار این شیرینی بسیار خوش‌طعم هستند.
کلام آخر
با نزدیک شدن به جشن ایرانی یلدا، روش‌های مختلفی برای خاص کردن این مناسبت در کنار خانواده وجود دارد. از آنجایی که تهیه خوراکی‌های خوشمزه یکی از مهم‌ترین بخش‌های جشن یلداست، رشته خشکار هم به‌عنوان شیرینی خاص و محلی ایرانی به جمع‌های دوستانه شما شیرینی می‌بخشد. در این متن یک رسپی آسان برای تهیه این شیرینی به همراه نکاتی مهم در مورد تزئین و سرو این شیرینی آوردیم. امیدواریم از صرف این شیرینی لذت ببرید.
سؤالات متداول
- رشته خشکار چیست؟
ماده اولیه یک نوع شیرینی شمالی مشهور است که درون آن با پودر مغزیجات و خمیرش با آرد برنج آماده می‌شود.
- برای تهیه رشته خشکار چه موادی لازم است؟
آرد برنج، شکر و پودر مغزهای مختلف مانند گردو و پسته از مواد اصلی این شیرینی هستند؛ اما ادویه‌های شیرینی مانند هل و… نیز در دستور پخت قرار دارد.
- چگونه رشته خشکار خانگی درست کنم؟
طرز تهیه اصلی رشته خشکار خانگی را به‌طور مفصل در مطلب بالا آوردیم.
- چرا رشته خشکارم ترد نمی‌شود؟
غلظت خمیر رشته خشکار نباید زیاد باشد و لازم است آن‌ها را به‌خوبی سرخ کنید. میزان نازکی رشته‌ها نیز در این مورد مؤثر است.
- چه نوشیدنی‌هایی با رشته خشکار سرو می‌شود؟
چای و دمنوش‌های گرم در کنار رشته خشکار ایده مناسبی هستند.
- آیا رشته خشکار به‌صورت گرم سرو می‌شود؟
معمولاً رشته خشکار را به‌صورت سرد سرو می‌کنند؛ اما می‌توان آن را به‌صورت گرم هم مصرف کرد.
- آیا می‌توان رشته خشکار را از قبل آماده کرد؟
بله، می‌توانید رشته خشکار را از قبل تهیه کنید و در فریزر قرار دهید. تا مدت دو ماه قابل استفاده خواهد بود.
- رشته خشکار چند کالری دارد؟
هر 100 گرم از رشته خشکار 320 کالری دارد.
- چگونه رشته خشکار را تزئین کنیم؟
شما می‌توانید از پودر پسته و نارگیل در تزئین آن استفاده کنید.
- آیا رشته خشکار بدون شکر هم تهیه می‌شود؟
شکر جزو مواد اصلی این شیرینی است؛ اما می‌توان به جای آن از عسل استفاده کرد.
