انجیر خشک و مدیریت قند خون: جایگزینی هوشمندانه برای افراد دیابتی
انجیر خشک میان‌وعده‌ای عالی برای یک رژیم غذایی سالم و مقوی است. این خوراکی به طعم فوق‌العاده و مواد مغذی بالایی که دارد، شناخته می‌شود. این میوه چه در نوع تازه و چه خشک، دارای سطح مناسبی از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به بهبود سلامت شما کمک می‌کند.
نوع تازه این میوه، فصلی است و در تمام سال یافت نمی‌شود. اما در عوض میوه خشک انجیر را در تمام سال به‌راحتی می‌توان تهیه کرد و نگهداری از آن نیز بسیار راحت است. در خصوص میوه‌ها و به‌ویژه خشکبار، یک سؤال رایج وجود دارد “آیا افراد مبتلا به دیابت قادرند از آن استفاده کنند؟” برای اینکه بفهمید انجیر خشک چه تأثیری بر افراد دیابتی دارد، با ما همراه باشید.
انجیر خشک را بیشتر بشناسید
جالب است بدانید که انجیر میوه‌ای آسیایی_اروپایی است. درخت‌های انجیر بیشتر در تابستان و اوایل پاییز میوه می‌دهند. این میوه فراورده‌های بسیاری از جمله مربا، کمپوت و خشکبار دارد که در این مقاله در مورد انجیرخشک صحبت می‌کنیم. این میوه خشک در اکثر ظرف‌های آجیل عید و یلدا پیدا می‌شود و محبوبیت بسیاری بین مردم ایران دارد.
· ارزش غذایی انجیر خشک
همان‌طور که گفتیم، مواد مغذی موجود در انجیرخشک بسیار زیاد است که به نوبه خود تأثیر به سزایی در سلامت بدن ما دارند. انجیر خشک مانند دیگر خشکبار دارای مقادیر متفاوتی از مواد مغذی است. جدول ارزش غذایی هر 40 گرم انجیر خشک «سه تا پنج عدد از این خشکبار» به‌صورت ذیر است:
| انرژی | 110 کالری |
| کربوهیدرات | 26 گرم |
| شکر | 19 گرم |
| فیبر | 4 گرم |
| پروتئین | 1 گرم |
| آهن | 0/8 میلی‌گرم |
| منیزیم | 27 میلی‌گرم |
| پتاسیم | 270 میلی‌گرم |
· انواع انجیر خشک
انواع مختلفی از انجیر خشک در بازار یافت می‌شود. میوه انجیر عموماً در دو نوع سیاه و معمولی به فروش می‌رسد. در ایران انجیر سیاه خشک کم‌تر رایج است، اما اگر طرفدار خشکبارهای متنوع هستید؛ بهتر است حتماً یک‌بار امتحانش کنید. انجیر خشک به سه صورت ورقه‌ای، برگه و کامل فراوری می‌شود. برگه انجیر رطوبت بیشتری نسبت به بقیه دارد و به اصطلاح نرم‌تر است؛ در حالی که انجیر خشک ورقه‌ای بافتی ترد دارد.
انجیر خشک: گنجینه‌ای از مواد مقوی برای دیابت
متأسفانه در دنیای امروز دیابت یکی از رایج‌ترین بیماری‌ها شناخته می‌شود. به گفته آمار، بیش از 14 درصد از بزرگسالان بالای 25 سال از دیابت رنج می‌برند. این آمار در کشورمان ایران به بیش از هفت میلیون نفر می‌رسد. بیماری دیابت یک اختلال در عملکرد متابولیسم بدن است.
بدن مبتلایان به دیابت نمی‌تواند به‌درستی قند خون یا گلوکز را تشخیص دهد. از آنجایی که تغذیه تأثیر مستقیمی بر قند خون دارد و تنظیم قند خون برای عملکرد درست اندام‌های بدن ضروری است. برای جلوگیری از بروز این بیماری، می‌بایست در مصرف خوراکی‌های شیرین احتیاط کرد. اما تکلیف انجیر خشک برای دیابتی‌ها چیست؟
از آنجایی که محدودیت غذایی مبتلایان به دیابت بسیار زیاد است؛ مصرف انجیر خشک به آن‌ها کمک می‌کند تا مواد مقوی لازم برای ادامه روند فعالیت اندام‌هایشان را دریافت کنند. آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد معدنی موجود در انجیر خشک، به بهبود سلامت قلب و استخوان‌ها کمک می‌کنند. در حالی که فیبر انجیر خشک تأثیر زیادی بر عملکرد سیستم گوارش فرد دارد. از دیگر خواص انجیر خشک برای مبتلایان به دیابت می‌توان به کنترل فشارخون، تقویت سلامت پوست و جلوگیری از پیری زودرس اشاره کرد.
کالری و قند انجیر خشک: مناسب برای دیابتی‌ها
میوه‌های خشک دارای مقادیری از کربوهیدرات هستند که این کربوهیدرات در فرآیند هضم، به مولکول‌های گلوکز شکسته شده و در جریان خون بدن آزاد می‌شوند. گلوکز همان قند خون است که انرژی لازم برای فعالیت سلول‌ها را تأمین می‌کند. در افراد مبتلا به دیابت، انسولین که برای انتقال گلوکز به سلول لازم است، به مقدار کافی تولید نمی‌شود یا بدن در برابر این ماده مقاومت نشان می‌دهد. به همین خاطر این افراد برای رفع مشکلشان دارو مصرف می‌کنند.
اما چگونه کربوهیدرات و قند انجیر خشک برای افراد دیابتی مناسب است؟ باید بگوییم که مصرف تمامی میوه‌های خشک برای افراد دیابتی مجاز نیست. اما به طور کلی مصرف میوه‌ها (چه خشک و چه تازه) برای یک رژیم غذایی سالم ضروری هستند. خوشبختانه انجیر خشک از آن دست خوراکی‌هایی است که در مقادیر متعادل برای مبتلایان دیابت مجاز است و حتی به آن‌ها توصیه می‌شود.
درواقع به خاطر وجود فیبر بالا در این خوراکی محبوب و خوش‌طعم، هضم این میوه آهسته‌تر انجام می‌شود و تأثیر کمی بر سطح گلوکز دارد. مصرف انجیر خشک در افراد مبتلا به دیابت، کالری موردنیاز برای بدن را تأمین می‌کند و گزینه‌ای مناسب برای مصرف روزانه است.
نقش انجیر خشک در مدیریت قند خون
اگر با خواص انجیر خشک برای قند خون آشنا هستید اما همچنان در مصرف آن تردید دارید، باید بدانید که شاخص گلیسمی خوراکی‌ها، یکی از فاکتورهای حیاتی برای افرادی است که نگران تنظیم قند خون خود هستند. شاخص گلیسمی انجیر خشک 61 است. به این معنی که انجیر خشک در دسته غذاهایی قرار دارد که سطح قند خون را به‌طور متوسط افزایش می‌دهد. بنابراین مصرف انجیر خشک در یک رژیم متعادل، قند خون را به‌طور ناگهانی بالا نمی‌برد و ضرری برای مبتلایان به دیابت ندارد.
تأثیر انجیر خشک در مبتلایان به انواع دیابت
انجیر خشک بر انواع دیابت تأثیر متفاوتی می‌گذارد. توجه کنید که در هر نوع دیابت، میانه‌روی کلید اصلی مصرف انجیر خشک است و مشاوره با متخصص نیز باید لحاظ شود.
دیابت نوع 1
مصرف کربوهیدرات برای این افراد باید تحت نظر پزشک باشد. بنابراین تعیین مقدار مصرف انجیر خشک در این افراد بسیار مهم است. بهتر است این افراد انجیر خشک را با دیگر خوراکی‌ها ترکیب کنند. مشاوره با پزشک متخصص نیز توصیه می‌شود. اما به‌طورکلی مصرف یک تا دو انجیر خشک در روز برای بیماران دیابت نوع 1 کاملاً بدون ضرر است.
دیابت نوع 2
انجیر خشک سرشار از فیبر است. فیبر باعث کاهش سرعت هضم کربوهیدرات و در نتیجه کنترل قند خون می‌شود. در مقادیر معقول، مصرف انجیر خشک به علت وجود فیبر، مناسب افراد مبتلا به دیابت نوع 2 است.
انجیر خشک جایگزینی برای قند در رژیم دیابتی‌ها
مسلماً مصرف روزانه مقادیر بالایی از انجیر خشک مناسب بیماران دیابتی نیست. قرار دادن انجیر خشک در رژیم روزانه با رعایت مقدار و نحوه مصرف آن به افراد دیابتی کمک می‌کند که خواص انجیر خشک برای دیابت را به‌طور کامل دریافت کنند و همزمان از آسیب قند انجیر خشک به بدنشان جلوگیری کنند. به این منظور چند روش محبوب برای مصرف این خوراکی بی‌نظیر را برای شما آوردیم.
انجیرخشک در کنار چای
همان‌طور که می‌دانید، قند مصنوعی یا شکر برای افراد مبتلا به دیابت مانند سم عمل می‌کند. انجیر خشک علاوه بر اینکه باعث ایجاد حس سیری می‌شود و شیرینی لازم برای کنار چای را تأمین می‌کند، از مقادیر بالایی مواد مغذی نیز برخوردار است که آن را به هر جهت نسبت به قند مناسب‌تر می‌کند.
انجیر خشک در ظرف آجیل و مغزها
بیشتر مغزها و آجیل‌ها کربوهیدرات کمی دارند و در عوض منبع خوبی برای چربی، پروتئین و فیبر هستند. این موضوع باعث می‌شود که ترکیب این مغزها با انجیر خشک، یک ترکیب کامل و بسیار مقوی برای افراد مبتلا به دیابت باشد.
نگهداری انجیر خشک: راز حفظ طعم
نگهداری خشکبار یکی از مهم‌ترین مسائل در حفظ طعم، ماندگاری و کیفیت این خوراکی‌هاست. برای اینکه انجیر خشک را از کپک، کرم‌خوردگی و تغییر طعم دور نگه دارید، لازم است آن را در محیط مناسب قرار دهید. محیط مناسب برای حفظ انجیر خشک، باید تا حد امکان سرد، تاریک و خشک باشد. توجه داشته باشید که انجیر خشک در مواجهه با رطوبت، دچار کپک می‌شود.
کلام آخر
انجیر خشک نه تنها یک خوراکی خوشمزه بلکه یک منبع تغذیه قوی برای همه افراد به شمار می‌آید. افراد دیابتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اگر مبتلا به این بیماری هستید، با اضافه کردن این خوراکی به رژیم غذایی خود، علاوه بر کنترل قند خون، از مزایای بی‌نظیر آن بهره‌مند می‌شوید.
سؤالات متداول
- آیا انجیر خشک برای افراد دیابتی مفید است؟
بله. انجیر خشک دارای مقادیر مناسبی از فیبر، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها است که همه آن‌ها برای حفظ سلامت بدن بیماران دیابتی ضروری هستند.
- آیا انجیر خشک به کاهش قند خون کمک می‌کند؟
انجیر خشک قند خون را به‌طور متوسط افزایش می‌دهد و در مقایسه با دیگر شیرینی‌ها، قند کمتری دارد. بنابراین نمی‌توان گفت قند خون را کاهش می‌دهد. اما اگر به اندازه مصرف شود، ضرری ندارد.
- چطور می‌توان از انجیر خشک به‌عنوان جایگزین قند استفاده کرد؟
فقط کافی است به‌جای قند در کنار چای، از انجیر خشک استفاده کنید و سطح قند خون خود را متعادل نگه دارید.
- چند عدد انجیر خشک در روز برای دیابتی‌ها مناسب است؟
بسته به رژیم غذایی و نوع دیابت، این مقدار از دو تا پنج عدد متفاوت است.
- انجیر خشک بهتر است یا تازه برای دیابتی‌ها؟
انجیر تازه کربوهیدرات کمتری دارد؛ بنابراین گزینه مناسب‌تری برای دیابت به شمار می‌رود. پس بهتر است در فصل تابستان از این میوه، به صورت تازه استفاده کنید.
- آیا انجیر خشک قند خون را افزایش می‌دهد؟
بله اما افزایش قند خون توسط انجیر خشک به‌صورت متوسط است و درصورت مصرف متعادل، برای افراد دیابتی مضر نیست.
- چگونه انجیر خشک را در رژیم دیابتی‌ها بگنجانیم؟
انجیر خشک به‌عنوان جایگزین قند یا خوراکی عصرانه در کنار آجیل و دیگر خوراکی‌های حاوی چربی سالم و پروتئین، گزینه‌ای مناسب برای رژیم دیابتی‌ها است.
- آیا انجیر خشک جایگزین مناسبی برای تنقلات شیرین در رژیم دیابتی‌ها است؟
بله، انجیر خشک فاقد شیرین کننده مصنوعی است و در مقایسه با تنقلات شیرین بازاری دارای مواد مقوی بسیاری می‌باشد.
- انجیر خشک چه تأثیری بر سطح انسولین دارد؟
این میوه خشک به دلیل خواصی که دارد، میزان انسولین را کنترل کرده و در بهبود وضعیت بیماران دیابتی موثر است.
- آیا انجیر خشک شاخص گلیسمی بالایی دارد؟
خیر، شاخص گلیسمی انجیر خشک در دسته متوسط قرار می‌گیرد.
منبع: indianexpress
