آشنایی با خواص خرما؛ انرژی زای طبیعی
خرما یکی از پرکاربردترین انواع میوه‌هایی است که جزو خشکبار نیز قرار می‌گیرد و در همه جهان مصرف میشود. در واقع خواص خرما باعث شده است تا به عنوان نوعی خوراکی در رژیم غذایی روزمره ما قرار بگیرد. انواع خرما خاصیت‌های زیادی دارند که ما تنها با برخی از آنها آشنا هستیم.
بنابراین ما در این مطلب قصد داریم به بررسی خواص خرما و بهترین زمان برای بهره بردن از مزایای آن بپردازیم. در ادامه همراه مجله بارجیل باشید.
مزایا خرما برای سلامتی
گفتنی است که خرما انواع گوناگونی داشته و از گونه‌های تر آن مانند خرمای مضافتی تا گونه‌های خشک مانند خرمای پیارم در ایران کاشته و مصرف می‌شوند. با این وجود بسیاری از انواع خرما، خواص آنها مشترک هستند و در ادامه به مهمترین این خواص اشاره می‌کنیم.
1. کاهش سطح کلسترول در بدن
خرما یک گزینه عالی برای افزودن به رژیم غذایی جهت کنترل سطح کلسترول در خون است. خرما حاوی مقادیر مناسبی از فیبرهای نوع قابل حل در آب و غیر قابل حل در آب است. این دو نوع از فیبر با کاهش امکان جذب کلسترول از دستگاه هاضمه به جریان خون، سطح کلسترول و به ویژه کلسترول بد نوع LDL را در خون کاهش می‌دهند.
همانطور که می‌دانید کلسترول یک عامل اصلی در بروز بیماری‌های قلبی، سکته قلبی و سکته مغزی است. با توجه به قابلیت خرما در کاهش کلسترول می‌توان آن را یک گزینه سالم برای قلب توصیف کرد. اگر کلسترول بیش از حد در خون وجود داشته باشد، در دیواره‌های رگ‌ها رسوب می‌کند. به این رسوب سخت، پلاک گفته میشود. وجود پلاک در رگ‌ها عامل بروز حمله قلبی یا سکته مغزی است. اگر کلسترول خون شما بالا است، توصیه میشود که میزان فیبر موجود در رژیم غذایی خود را مثلا با مصرف خرما بالا ببرید. کاهش کلسترول از خواص خرمای مدجول هم به حساب می‌آید.
2. جلوگیری از یبوست و رفع آن
میزان بالای فیبر موجود در خرما که قبلا به آن اشاره شد، نقش قابل‌توجهی در تنظیم عملکرد دستگاه هاضمه دارد. اگر مبتلا به یبوست هستید ولی درد یا خونریزی مشاهده نمی‌کنید، اکثرا نشانه آن است که در رژیم غذایی شما کمبود فیبر وجود دارد. در این صورت میتوانید با بالا بردن میزان فیبر دریافتی خود، مثلا از طریق مصرف خرما با این عارضه مقابله کنید.
3. منبع طبیعی افزایش انرژی بدن
اگر در زمان ورزش یا فعالیت‌های انرژی‌بر احساس کمبود انرژی می‌کنید، میتوانید از خرما به‌عنوان تنقلات قبل یا بعد از این فعالیت‌ها استفاده کنید. انواع خرما متفاوت است که شما میتوانید بر حسب ذائقه خود از میان آنها انتخاب کنید.
خرما نسبت به میوه‌های دیگر از قند بالاتری برخوردار است، ولی قند طبیعی موجود در خرما از انواع ساده مانند فروکتوز، گلوک و ساکاروز است. این نوع از قندها به راحتی در بدن جذب شده و جهت تامین انرژی به کار گرفته می‌شوند. در بسیاری از نقاط جهان از خرما به‌عنوان میان‌وعده انرژی‌بخش در بعد از ظهر جهت رفع خستگی استفاده میشود. به همین دلیل در کشورهای اسلامی از دیرباز از خرما برای افطار استفاده می‌شده است.
4. کاهش سطح تری گلیسیرید
علاوه بر فواید دیگر خرما برای قلب که قبلا ذکر شدند، وجود مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان در آن منجر به کاهش مواد مضر تری گلیسیرید در بدن میشود. تری گلیسیرید نوعی چربی در خون است که در صورت بالا رفتن سطح آن، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی بالا می‌رود. پس حفظ سطح تری گلیسیرید در حد نرمال از اهمیت بالایی برخوردار است.
5. شیرین کننده طبیعی جایگزین قند و شکر
خرما یکی از شیرین‌ترین میوه‌ها محسوب میشود. لی برخلاف قند و شکر که تا حد زیادی فراوری می‌شوند، قند موجود در آن طبیعی بوده و مصرف خرما در حد معقول هیچ مخاطراتی به همراه ندارد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که افزایش قند موجود در رژیم غذایی منجر به افزایش احتمال ابتلا به بیماری دیابت میشود. درنتیجه، توجه به میزان و نوع قند و شکر مصرفی در رژیم غذایی بسیار ضروری است. استفاده از خرما به جای شیرینی‌ها و شکلات‌های مملو از شکر فراوری شده گزینه بسیار مناسبی در این راستا است. همچنین می‌توان از آن به عنوان جایگزین قند در کنار چای و دمنوش استفاده کرد.
6. بهبود سلامت استخوان‌ها
میزان قابل‌توجه مواد معدنی موجود در خرما آن را به گزینه بسیار عالی در تقویت استحکام استخوان‌ها و مقابله با بیماری‌های دردناک و ناتوان‌کننده‌ای مانند پوکی استخوان بدل کرده است. خرما حاوی مقادیر بالای کلسیم و فسفر هستند که در کنار هم برای ساختن استخوان‌ها و دندان‌های محکم ضروری هستند. تقریبا %۸۵ از فسفر موجود در بدن در استخوان‌ها و دندان‌ها قرار دارد. فسفر برای رشد، دوام و ترمیم تمام بافت‌ها و سلول‌ها و برای تولید عناصر ژنتیک یعنی DNA و RNA ضروری است. فسفر برای ایجاد تعادل میان ویتامین‌ها و مواد معدنی دیگر از قبیل ویتامین D، ید، منیزیم و روی نیز لازم است.
کلسیم در میان تمام مواد معدنی موجود در بدن بیشترین میزان را به خود اختصاص می‌دهد. این ماده معدنی در رشد و دوام دندان‌ها و استخوان‌های محکم نقش اساسی دارد. وجود کلسیم برای عملکرد صحیح قلب، اعصاب، عضلات و دستگاه‌های دیگر بدن نیز ضروری بوده ولی احتمالا نقش آن در مقابله با پوکی استخوان بیشتر شناخته شده است. با افزایش عمر، استخوان‌ها ضعیف‌تر می‌شوند و افزایش میزان کلسیم و فسفر در رژیم غذایی می‌توانند در رفع فرسایش استخوان مفید باشد. مصرف منظم خرما یکی از راه‌های افزایش میزان کلسیم و فسفر دریافتی است.
7. کاهش احتمال ابتلا به سرطان
خرما حاوی مقادیر بالایی از آنتی‌اکسیدان‌های گروه فلاونوئید است که از سلول‌ها در مقابل آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. درنتیجه، مصرف خرما می‌تواند احتمال ابتلا به بسیاری از انواع سرطان‌ها از قبیل سرطان روده بزرگ، پروستات، سینه، ریه و پانکراس را کاهش دهد.
8. خواص خرما برای معده
از آنجایی که خرما سرشار از منیزیم است، در نتیجه منیزیم سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. مصرف منیزیم باعث کاهش التهاب در بدن میشود و التهاب یکی از عوامل اصلی سرطان است. این میوه به دلیل خواص آنتی اکسیدانی خود با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کند. بر اساس تحقیقات، خوردن خرما خطر ابتلا به زخم معده و سرطان معده و روده را کاهش می‌دهد. از طرفی، خرما به دلیل خاصیت تنظیم کننده گوارشی که دارد، در قدیم برای زخم معده و روده استفاده می‌شد. خرما التهاب معده را کاهش می‌دهد و می‌تواند مانند داروهای شیمیایی اثرگذار باشد.
9. خواص خرما برای کبد چرب
عده‌ای بر این باورند که طعم شیرین، کربوهیدرات و درصد چربی زیاد این میوه باعث تشدید کبد چرب میشود و عده‌ای نیز این میوه را به دلیل خواص فراوان از جمله آنتی اکسیدان‌ها، برای کبد چرب مفید می‌دانند. به طور کلی، خرما برای پاکسازی کبد مفید است. پتاسیم، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌های موجود در این میوه باعث حذف سموم و فلزات سنگین از کبد می‌شوند. همچنین در صورت منظم خرما، اندام‌های داخلی تقویت شده و عملکرد آنها بهبود می‌یابد که در درمان کبد چرب و کاهش مشکلات آن بی تاثیر نیست.
کاهش التهاب ناشی از کبد چرب یکی دیگر از خواص خرما برای بیماران مبتلا به کبد چرب است. این ویژگی خرما در بیماری کبد چرب نیز به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی آن است. آنتی اکسیدان‌ها اثرات زیادی در کاهش التهاب دارند و کاهش التهاب کبد یکی از عملکردهای این ماده است بنابراین خرما اگر به مقدار مناسب مصرف شود، یک درمان طبیعی برای کبد چرب به شمار می‌رود.
10. خواص خرما برای مردان
هر چه از خواص خرما برای مردان بگوییم، کم است. خرما با داشتن موادی مانند ویتامین‌های A، C و E به محافظت و تقویت باروری مردان کمک می‌کند. آنتی اکسیدان های قوی موجود در آن، باعث محافطت از اسپرم در برابر آسیب‌های احتمالی میشود. طبق تحقیقات، خرما می‌تواند بر تعداد و کیفیت اسپرم تاثیر بسزایی داشته باشد.
اختلال نعوظ یکی از شایع‌ترین مشکلات جنسی در مردان است. این مشکل می‌تواند بر زندگی جنسی، روانی و حتی اجتماعی افراد تاثیر منفی بگذارد. داروهای شیمیایی زیادی وجود دارند که عوارض زیادی دارند، اما در این میان خرما حاوی ترکیبات طبیعی مانند استرادیول و فلاونوئیدها است به عنوان یک جایگزین طبیعی و سالم پیشنهاد میشود.
خرما با اسیدهای آمینه و فنل‌های طبیعی باعث بهبود ویژگی‌های جنسی و افزایش استقامت جنسی میشود. انواع خرما مانند خاصویی و زاهدی، حاوی انرژی زیادی هستند که می‌توانند به بهبود عملکرد جنسی کمک کنند.
11. خواص خرما برای زنان
خرما نه فقط برای مردان، بلکه برای زنان هم فواید زیادی دارد. یکی از مهم ترین خواص خرما برای خانم ها، کاهش مشکلات و دردهای دوران قاعدگی است. وجود قندهای طبیعی و آهن در این میوه باعث میشود تا زنان در این دوران دچار مشکلاتی مانند کم خونی یا افت قند خون نشوند. همچنین مصرف خرما در دوران قاعدگی به داشتن خلق و خوی بهتر و آرامش فرد کمک می‌کند. همچنین با تامین کالری مورد نیاز بدن، میل به مصرف تنقلات مختلف به خصوص شیرینی‌جات مصنوعی را کاهش می‌دهد.
مصرف خرما در این دوران به ویژه برای خانم‌های در سنین بالا که بیشتر از کم خونی رنج می‌برند، بسیار مهم است. در این مدت تغییرات هورمونی بدن خانم‌ها در شدیدترین حالت خود است و مصرف خرما تا حد زیادی از مشکلات ناشی از این تغییرات مانند ریزش مو یا ضعیف شدن ناخن‌ها جلوگیری می‌کند.
از دیگر خواص خرما برای زنان می‌توان به تاثیر آن بر تخمدان اشاره کرد. مصرف خرما می‌تواند کیست‌های کوچکتر از 8 سانتی‌متر را از بین ببرد. خرما از ترشح آندروژن‌ها جلوگیری می‌کند و با بهبود عملکرد عضلات و سلول‌های این اندام، به افزایش تخم‌گذاری و منظم شدن آن کمک می‌کند.
12. فواید خرما در بارداری
خرما برای زنان در دوران بارداری بیش از هر زمان دیگری توصیه میشود. مادران باردار تمایل بیشتری به مصرف شیرینی‌جات دارند و خرما در این دوران می‌تواند گزینه‌ای سالم برای پیشگیری از ابتلا به دیابت بارداری باشد. همچنین مزایای فراوان این میوه در دوران بارداری به گذراندن این روزها کمک می‌کند. همچنین خرما می‌تواند سلامت رحم را افزایش دهد و آن را برای داشتن زایمان راحت‌تر آماده کند.
13. خواص خرما برای ناباروری
مردانی که مشکل ناباروری دارند، می‌توانند از فواید خرما و گردو در کنار هم بهره ببرند. زیرا گردو حاوی اسیدهای چرب امگا 3 است و به جریان خون در بیضه‌ها کمک می‌کند و با داشتن ویتامین E، در تقویت سلامت جنسی مغز بسیار موثر است. همانطور که پیش‌تر عنوان کردیم، خرما بر روی افزایش اسپرم‌های با کیفیت تاثیر دارد و می‌تواند به درمان ناباروری کمک کند.
این میوه حاوی ویتامین E، آهن، پتاسیم، منگنز و فسفر است که برای بهبود سلامت تخمدان‌ها و افزایش تولید هورمون‌های جنسی فواید زیادی دارند. در ضمن، خرما سرشار از فیبر است که می‌تواند به حفظ سلامت روده و جلوگیری از جذب مواد شیمیایی مضر کمک کند. زیرا این مواد شیمیایی می‌توانند تولید هورمون‌های جنسی را کاهش داده و در نتیجه باعث ناباروری شوند. با مصرف خرما میتوانید سلامت روده خود را حفظ کرده و باعث بهتر شدن فعالیت سیستم تولید مثل خود شوید.
14. خواص خرما برای کودکان
کودکان تمایل بیشتری به مصرف شیرینی‌جات دارند و برای میان وعده خوشمزه ممکن است ابتدا فقط به شیرینی‌های مصنوعی فکر کنید تا آنها خوشحال شوند. ولی خرما جایگزین مناسبی است که اتفاقا با آن میتوانید میان وعده‌های جذابی برای آنها درست کنید. خرما منبع عالی از سدیم و پتاسیم برای کودکان است. همه افراد در دوران کودکی به این مواد نیاز دارند تا سلول‌های بدن و اندام‌هایشان بهتر عمل کنند. از طرفی، خرما منبع غنی کلسیم است که به رشد و سلامت بافت استخوان کمک می‌کند.
آهن یکی دیگر از مواد مفید موجود در خرما است که علاوه بر بزرگسالان، به کودکان نیز کمک می‌کند تا ذهن و بدن سالم‌تری داشته باشند. برای آن دسته از والدینی که نگران کاهش وزن فرزند خود هستند و به دنبال روش های افزایش وزن سالم و طبیعی می‌گردند، استفاده از این میوه می‌تواند بدون هیچ مشکلی به افزایش وزن کودک کمک کند. این میوه دارای شاخص گلیسمی پایینی است، به این معنی که سطح قند خون را افزایش نمی‌دهد. این ویژگی باعث میشود که خرما برای افزایش وزن کودکان مفید باشد.
خواص هسته خرما
جالب است بدانید همان هسته‌هایی که بعد از خوردن خرما دور می‌اندازیم، همگی پر از خاصیت هستند. شما میتوانید با هسته خرما روغن درست کنید و آن را به سر خود بمالیدو روغن هسته خرما به افزایش گردش خون در پوست سر و نواحی ریزش مو کمک می‌کند و باعث پرپشت شدن موهای شما میشود. جدای از این موارد، استفاده مکرر و مداوم از هسته خرما سفید شدن مو را به تاخیر می‌اندازد و موها را تیره و زیبا نگه می‌دارد.
اگر به دلیل قرار گرفتن در معرض مستقیم خورشید بر روی پوست خود لکه‌هایی دارید یا می‌خواهید از پیری زودرس و چین و چروک پوست جلوگیری کنید، فواید هسته خرما را از دست ندهید. با استفاده از ماسک هسته خرما، پوستی جوان و شاداب داشته باشید.
هسته خرما حاوی ترکیبات متعددی است که از بسیاری از التهابات کلیه جلوگیری می‌کند. به عنوان مثال، کورتیکواستروئیدها می‌توانند در درمان اختلالات مثانه و کلیه و همچنین بیماری‌های عفونی موثر باشند. هسته خرما می‌تواند سنگ را خرد کند و بشکند. علاوه بر این، یکی دیگر از خواص دمنوش هسته خرما، محتوای بالای پروآنتوسیانیدین است. این ماده از آسیب کلیه و کبد محافظت می‌کند.
اگر می‌خواهید از خواص هسته خرما بیشترین بهره را ببرید، آن را به صورت جوشانده میل کنید. دمنوش هسته خرما به دلیل وجود ویتامین‌های A، B، E و C، آهن و سایر مواد قندی، میل جنسی را افزایش می‌دهد و همچنین در طولانی مدت از ابتلا به سنگ کلیه در فرد جلوگیری می‌کند.
خواص شیره خرما
شیره خرما یک محصول طبیعی سرشار از آهن و اسید فولیک است. مصرف منظم این محصول باعث افزایش گلبول‌های قرمز خون میشود. بنابراین ماده‌ای عالی برای درمان کم خونی به حساب می‌آید، به خصوص اینکه آن را شیره انگور ترکیب کنید.
خرما حاوی مواد معدنی مفید برای سیستم ایمنی است. مصرف شیره خرما باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با التهاب میشود. در ضمن، مصرف شیره خرما سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهد. کلسترول با تجمع در شریان‌های قلب، خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، خرما منبع غنی از پتاسیم است که فشار خون را کاهش می‌دهد و در نتیجه، خطر ایجاد سکته و بیماری‌های قلبی را کم می‌کند.
بهترین زمان مصرف خرما
با اینکه شما میتوانید در هر زمانی از خواص خرما بهره ببرید، ولی در برخی از زمان‌های شبانه روز خرما فواید بیشتری دارد که عبارت‌اند از:
1. هنگام صرف صبحانه
مصرف خرما می‌تواند راهی عالی برای افزودن شیرینی و فیبر طبیعی به وعده غذایی صبح باشد و فیبر بالای آن به شما کمک می‌کند تا در طول صبح سیر بمانید.
2. به عنوان میان وعده بعد از ظهر
خرما منبع خوبی از فیبر و سرشار از قندهای طبیعی است. ترکیب فیبر و قند افزایش سطح قند خون را کند می‌کند و به افزایش انرژی بدن کمک می‌کند، این فرایند بدون ایجاد عوارض روی بدن انجام میشود.
3. زمان گرسنگی
خرما منبع غلیظی از کالری است و به دلیل فیبر فراوانی که دارد، بسیار سیرکننده است. اگر احساس گرسنگی می‌کنید و قصد ندارید یک وعده غذایی کامل بخورید، میتوانید مقداری کره بادام زمینی را با خرما مخلوط کنید. این ترکیب منبع خوبی از فیبر، کربوهیدرات و پروتئین است. ما پیش‌تر درباره نحوه تهیه کره بادام زمینی در منزل صحبت کرده‌ایم و پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را مطالعه کنید.
4. قبل از تمرین ورزشی
اگرچه خرما به طور طبیعی قند بالایی دارد، اما قند خون را به سرعت افزایش نمی‌دهد و نوعی کربوهیدرات است که جریان ثابتی از انرژی را برای سوخت بدن در طول تمرین فراهم می‌کند. خوردن 2 تا 4 عدد خرما، 30 تا 60 دقیقه قبل از ورزش توصیه میشود.
5. میان وعده شب
خرما به دلیل محتوای فیبر بالایی که دارد، یک میان وعده عالی قبل از خواب است. زیرا هضم فیبر بیشتر طول می‌کشد و در نیمه‌های شب کمتر احساس گرسنگی می‌کنید.
نحوه و موارد مصرف خرما
علاوه بر مصرف خرما جداگانه در میان وعده‌های غذایی، از آن می‌توان در دستور تهیه انواع غذاها و دسرها مانند رنگینک بهره برد. خاصیت نرم و چسبنده خرما امکان استفاده از آن در هر جایی که به خمیر برای مخلوط کردن محتویات نیاز است را فراهم کرده است. برای مثال می‌توان از آن در تهیه کلوچه و شیرینی استفاده نمود. با جداسازی هسته خرما و قرار دادن انواعی از خوراکی‌ها مانند گردو یا پنیر در میان آن می‌توان خوراکی لذیذ در کنار غذاها یا به‌عنوان تنقلات تهیه نمود. گونه‌های خشک خرما که نیاز به نگهداری در یخچال را ندارند را می‌توان در کنار آجیل و مغزها و یا شکلات و به‌عنوان هدیه مدنظر قرار داد. خمیر خرما به‌عنوان جایگزین شکر و نیز حجم‌دهنده به دستورهای غذایی اضافه میشود.
سخن آخر
ما در این مطلب به طور کامل خواص خرما را بررسی کردیم و امیدواریم برای شما مفید بوده باشد. جهت بهره بردن از این خواص، حتما به طور روزمره این میوه خوشمزه را در رژیم غذایی خود قرار دهید. شما میتوانید این مواد غذایی سالم و مفید را از فروشگاه اینترنتی بارجیل تهیه کنید. البته در صورت داشتن دیابت یا بیماری‌های خاص، حتما درباره میزان مصرف خرما با پزشک خود مشورت کنید.
خرما نوعی میوه است که انواع خشک شده آن، جزو خشکبار قرار می‌گیرند.
منابع: healthline | pharmeasy
