قهوه یک نوشیدنی پرطرفدار جهانی است که بخش مهمی از زندگی روزمره افراد زیادی محسوب می‌شود و به گفته خودشان زندگی بدون قهوه غیرممکن است! اکثر ما درباره فواید و مضرات قهوه شنیده‌ایم و می‌دانیم یک فنجان آن حسابی انرژی می‌بخشد. ولی این نوشیدنی محبوب، رازها و شگفتی‌های زیادی هم دارد که شاید از آنها اطلاع نداشته باشید.

بنابراین در ادامه مطلب همراه وبلاگ بارجیل باشید تا حقایقی جذاب درباره انواع قهوه را با شما به اشتراک بگذاریم. قهوه چیست؟

همه ما می‌دانیم که دانه بو داده قهوه چیست، ولی با گیاه واقعی آن آشنایی نداریم. به همین دلیل، ابتدا کمی درباره قهوه صحبت می‌کنیم. درختان قهوه برای حفظ انرژی و کمک به برداشت، به طور کوتاه هرس می‌شوند. اما می‌توانند تا بیش از 9 متر ارتفاع رشد کنند. هر درخت پوشیده از برگ‌های مومی و سبز رنگ است که در مقابل یکدیگر به صورت جفت رشد می‌کنند. گیلاس قهوه در امتداد شاخه‌ها می‌روید و از آنجا که در یک چرخه مداوم رشد می‌کند، دیدن گل، میوه سبز و میوه رسیده به طور همزمان روی یک درخت غیر معمول نیست.

تقریبا یک سال طول می‌کشد تا گیلاس پس از اولین گلدهی بالغ شود و حدود 5 سال از رشد برای رسیدن به تولید میوه کامل طول می‌کشد. در حالی که گیاهان قهوه می‌توانند تا 100 سال عمر کنند، معمولا بین 7 تا 20 سالگی بیشترین بازدهی را دارند. مراقبت مناسب می‌تواند بسته به تنوع در طی سال‌ها میزان تولید آنها را حفظ کرده و حتی افزایش دهد.

1. هیچ فردی از تاریخچه قهوه اطلاع دقیقی ندارد

تپه ای بزرگ پوشیده شده از گیاه قهوه

چندین روایت مختلف در مورد اینکه چه کسی اولین بار قهوه را کشف کرد، وجود دارند. برخی از داستان‌ها منشا آن را مربوط یک به گله‌دار در اتیوپی در قرن نهم می‌دانند. گفته می‌شود این گله‌دار متوجه شد که بز گله‌اش پس از خوردن دانه‌های قرمز از یک گیلاس قهوه چقدر فعال شد. سپس خودش مقداری از آن را امتحان کرد و احساس فعالیت بسیار بیشتری کرد.

روایت مشابه دیگری بیان می‌کند که یک عارف صوفی مراکشی به نام غثول اکبر نورالدین، در طول سفر خود به اتیوپی، پرندگان غیرعادی و فعال را مشاهده کرد. وقتی متوجه شد که همه آنها یک گیاه خاص می‌خورند، خودش چند عدد را امتحان کرد و به سرعت انرژی وی بالا رفت.

2. قهوه نوعی میوه است

وقتی اسم قهوه می‌آید، احتمالا پودر قهوه یا دانه‌های آن را تصور می‌کنید. اما در واقع قهوه شبیه توت‌های کوچک است و می‌توانید دانه‌های داخل آن را بو دهید و آسیاب کنید.

3. بهترین دانه قهوه از ارتفاعات بالا به دست می‌آید

اگر قهوه در ارتفاعات بالاتر رشد کند، هوا خنک‌تر است و طعم بهتری پیدا می‌کند. البته جالب است بدانید که طعم قهوه در هر ارتفاع فرق دارد. مثلا قهوه‌های اتیوپی در ارتفاع 1500 متری از سطح دریا می‌رویند و گیاه آن طعم تندی دارد. در ارتفاع 1200 متری مانند قهوه برزیلی، دانه‌ها رایحه‌های آجیلی و شکلاتی به خود می‌گیرند. آنهایی که در 900 متری رشد می‌کنند، طعم جالبی ندارند و میزان انرژی آنها نیز کمتر است.

4. قهوه عربیکا و روبوستا دو نوع قهوه اصلی هستند

یک عدد دانه قهوه عربیکا در سمت چپ و دانه قهوه ربوستا در سمت راست

قهوه روبوستا انرژیی بیشتری می‌بخشد و محتوای کافئین بالایی دارد. چربی عربیکا 50 درصد بیشتر است و قند بالاتری دارد که منجر به اسیدیته بالاتر و عطر و طعم پیچیده‌تر می‌شود. قهوه‌های ارزان‌تر معمولا از روبوستا تشکیل می‌شوند، در حالی که بیشتر قهوه‌های تخصصی عربیکا هستند. هر یک از این گونه‌ها به گونه‌های دیگر نیز دسته‌بندی می‌شوند که بوربن و تیپیکا دو رایج‌ترین گونه‌های عربیکا هستند. ما پیش‌تر به این موضوع پرداخته‌ایم که برای شروع صبح چه قهوه ای بخوریم و شما می‌توانید در این مطلب بخوانید که چطور با انواع قهوه می‌توان پر انرژی شد و آنها را چه زمانی باید مصرف کنیم.

5. تولید انواع قهوه زمان زیادی می‌برد

تولیدکنندگان قهوه باید حدودا دو سال و نیم صبر کنند تا بوته‌های قهوه رشد کنند. همچنین آنها به مراقبت دقیق نیاز دارند و شش ماه اول را در محیطی سایه‌دار می‌گذرانند. آخرین و پر زحمت‌ترین مرحله، برداشت است. میوه قهوه اغلب با دست چیده می‌شود، زیرا درختان در شیب‌های تند رشد می‌کنند.

6. از گیاه قهوه چای به دست می‌آید

بله درست خواندید! برای چای کاسکارا، گیلاس قهوه خشک شده را دم می‌کنند و از آن چای تهیه می‌شود. ولی محتوای کافئین کم است و طعم آن شبیه به چای نیست، این چایی بیشتر مزه میوه دم کرده می‌دهد.

7. دانه قهوه به دلیل بو دادن، قهوه‌ای رنگ است

مقداری دانه قهوه خام سبز رنگ

قهوه خام با قهوه برشته شده کاملا متفاوت به نظر می‌رسد. دانه‌هایی که تازه چیده می‌شوند، سبز رنگ هستند. در طول انواع رست قهوه، نشاسته به قند تجزیه می‌شود و به رنگ کاراملی و سپس قهوه‌ای در می‌آیند. این دقیقا مشابه چیزی است که هنگام برشته کردن نان اتفاق می‌افتد. در ضمن، طی این فرآیند روغن معطری به نام کافئول تولید می‌شود. در تابستان هم بسیاری از افراد از قهوه برای آفتاب گرفتن استفاده می‌کنند تا از رنگ آن برای پوست خود بهره‌مند شوند.

8. انواع قهوه نقش زیادی در مراسم مذهبی دارند

اما مردم فقط جهت استفاده از فواید و مضرات قهوه برای سلامتی، آن را مصرف نمی‌کنند، بلکه مصارف دیگری هم دارد. اولین جایی که قهوه در خارج از آفریقا استفاده شد، یمن بود. در اینجا صوفیان آن را در طول اعمال مذهبی در قرون وسطی می‌نوشیدند. از فرآیند برشته کردن دانه گرفته تا نوشیدن آن، بخشی جدایی‌ناپذیر از عبادت بود. زیرا قهوه می‌نوشیدند تا بتوانند زمان بیشتری بیدار بمانند. حالا هم خیلی از افراد از قهوه برای شب بیداری و درس خواندن استفاده می‌کنند.

9. نوشیدن قهوه زمانی مجازات اعدام داشت

بر خلاف کشورهای دیگر، سلطان مراد چهارم عثمانی از قهوه خانه‌ها متنفر بود. زیرا فکر می‌کرد مردم در آنجا علیه او توطئه می‌کنند. او در سال 1633 اعلام کرد که نوشیدن قهوه در استانبول مجازات اعدام دارد. البته او تنها فرمانروایی نبود که این کار را کرد. بین قرن‌های 16 و 18، بسیاری از حاکمان اروپایی و خاورمیانه سعی کردند این نوشیدنی را ممنوع کنند.

10. قهوه سومین نوشیدنی پرمصرف در جهان است

هر روز، بیش از دو میلیارد فنجان نوشیده می‌شود و در کشورهایی مثل چین که نوشیدنی‌های سنتی رواج دارند، قهوه در حال جایگزین شدن این نوشیدنی‌ها است. ‌مثلا در هر 15 ساعت یک استارباکس جدید در چین باز می‌شود. انواع نوشیدنی با شیر و قهوه هست که شما می‌توانید امتحان کنید. مثلا قهوه لاته یک شیر قهوه معروف است که طرفداران زیادی دارد.

11. تاریخچه قهوه در ایران به صفویان برمی‌گردد

عکسی از قهوه خانه قدیمی ایرانی و مردان در حال نوشیدن قهوه و قلیان کشیدن

با اینکه تاریخ دقیق ورود قهوه به ایران مشخص نیست، اما احتمالا در دوره صفویان وارد کشور شده است. اما جالب است بدانید که در ابتدا درباریان و اشراف بودند که توانایی خرید قهوه و نوشیدن آن را داشتند. افراد بلند پایه ایرانی در دوره صفویه برای نوشیدن قهوه به قلیان‌سراهای سنتی که بعدها به قهوه‌ خانه شهرت یافتند، می‌‌رفتند و در کنار قلیان از این نوشیدنی جادویی استفاده می‌‌کردند.

12. قهوه ترک فقط در ترکیه مصرف نمی‌شود

قهوه ترک، یک نوشیدنی غلیظ و غنی است که از قهوه ریز آسیاب شده ساخته می‌شود و فیلتر نشده است. این قهوه پیش‌تر به سبک ترکی و در استانبول مصرف می‌شد. ولی امروزه در اکثر کشورهای دنیا، از جمله ایران، لبنان، سوریه، فلسطین و اردن نیز طرفداران زیادی دارد. قهوه ترک را با یک لیوان آب سرد سرو می‌کنند. البته در یونان قهوه به همین صورت آماده می‌شود و به آن قهوه یونانی می‌گویند.

13. تغییرات آب و هوایی صنعت قهوه را تهدید می‌کند

در حالی که عطش جهان برای نوشیدنی کافئین‌دار افزایش می‌یابد، آب و هوا در حال تغییر است و تهدیدی برای این صعنت محسوب می‌شود. افزایش دمای جهانی و آب و هوای نامنظم، فاجعه‌ای را برای گیاهان حساس به گرما و باران به همراه دارد. پیش‌بینی می‌شود برزیل تا سال 2050، حدود 25 درصد از زمین‌های مناسب خود را برای کشت قهوه از دست بدهد و در این صورت بسیاری از کشاورزان بیکار می‌شوند.

14. مصرف انواع دانه قهوه، خطر نارسایی قلبی را کاهش می‌دهد

یک فنجان قهوه لاته با تزئین قلب به همراه یک قاشق چای خوری

علاوه بر افزایش انرژی کوتاه مدت، مزایای بلندمدتی برای مصرف‌کنندگان قهوه نیز وجود دارند. طبق تحقیقات، مصرف مدام قهوه با کاهش خطر نارسایی قلبی مرتبط است. البته نباید بیش از اندازه قهوه بنوشید. نوشیدن بیش از 4 فنجان در شبانه‌روز باعث می‌شود تا دچار پریشانی، اضطراب، تپش قلب و مشکلات خواب شوید. حتما درباره فواید شکلات برای قلب نیز شنیده‌اید، بنابراین پیشنهاد می‌شود با ترکیب کردن قهوه و شکلات، از مزایای آنها برای سلامت قلب بهره ببرید. البته لازم نیست شکلات و قهوه را جداگانه تهیه کنید. با تهیه دراژه با مغزه قهوه می‌توانید با یک تیر دو نشان بزنید.

15. از فواید قهوه در زمان ورزش خود غافل نشوید

قهوه اول صبح از نوشیدنی‌های محبوب بین افراد است که می‌تواند انرژی شما را در طول روز تأمین کند. تحقیقات زیادی وجود دارند که نشان می‌دهند کافئین اثرات مثبت زیادی بر ورزش دارد. مثلا به شما کمک می‌کند که سریع‌تر بدوید و دیرتر خسته شوید. در مطالعه‌ای مصرف‌کنندگانِ قهوه معمولی و قهوه بدون کافئین را مقایسه کردند. ورزشکارانی که قهوه معمولی مصرف کردند، مسافت 1500 متری را 4.2 ثانیه سریع‌تر دویدند.

فرق قهوه ترک و فرانسه چیست؟

در بخش قبلی به دانستنی های قهوه پرداختیم، ولی چند سوال مهم درباره فرق انواع قهوه وجود دارد که جزو این دانستنی‌ها محسوب می‌شود و در ادامه درباره آنها صحبت می‌کنیم. قهوه فرانسه نوعی قهوه نسبتا رقیق است که در فنجان بزرگ یا لیوان مصرف می‌شود. اما قهوه ترک از قهوه فرانسه غلیظ‌تر است. این قهوه نسبت به قهوه ترک، دانه‌های بزرگ‌تری دارد و با قرار دادن در قهوه ساز که در آن آب داغ روی پودر قهوه روی فیلتر کاغذی شسته می‌شود، تهیه می‌شود. قهوه ترک را با حرارت شعله مستقیم می‌جوشانیم، ولی در قهوه فرانسه خبری از شعله مستقیم نیست.

قهوه ترک، قهوه‌ای است سنتی که با آن فال قهوه هم می‌گیرند. این قهوه 600 سال قبل در دربار پادشاه عثمانی (ترکیه امروزی) رواج پیدا کرد. در کشورهای اروپایی و آمریکا، قهوه فرانسه طرفداران زیادی دارد و آن را معمولا در وعده صبحانه سرو می‌کنند. قهوه ترک در ظرف مخصوصی به اسم جِذوه درست می‌شود. روی قهوه ترک معمولا مقداری کف نسبتا غلیظ به وجود می‌آید که طرفداران زیادی دارد.


فرق قهوه با نسکافه چیست؟

مقداری دانه قهوه آسیاب نشده و یک قاشق نسکافه

ابتدا باید بگوییم که منظور از قهوه همان دانه‌های واقعی قهوه آسیاب شده است، ولی قهوه فوری اینطور نیست. به طور کلی می‌توان گفت که نسکافه را از قهوه‌ی آسیاب شده که قبلا دم کشیده است، درست می‌کنند. به همین دلیل قهوه دارای طعم بسیار بیشتر با عمق بیشتر و رایحه وسیع‌تری نسبت به نسکافه است.

شاید یکی از مزیت‌های نسکافه نسبت به قهوه، زمان آماده‌سازی آن باشد. زیرا شما به تجهیزات خاصی ندارید و با مقداری نسکافه و آب جوش، سریعا نوشیدنی شما حاضر می‌شود. بنابراین در برخی از انواع نوشیدنی با شیر و قهوه، از نسکافه استفاده می‌کنند تا در منزل و بدون وسایل خاصی بتوانند نوشیدنی خود را درست کنند. قهوه واقعی کافئین بالاتری دارد و کیفیت آن بالاتر است. اما نسکافه معمولا قیمت پایین‌تری دارد و کافئین آن کمتر است. نسکافه تقریبا فقط از قهوه روبوستا تهیه می‌شود.

بهترین دانه قهوه مال کدام کشور است؟

برزیل بزرگترین کشور تولید کننده قهوه در جهان است. مزارع قهوه در برزیل اغلب مناطق وسیعی از زمین را می‌پوشانند و به صدها نفر برای مدیریت و بهره‌برداری برای تولید مقادیر زیادی قهوه نیاز دارند. عربیکا و روبوستا هر دو در این مزارع رشد می‌کنند و آب و هوا، کیفیت خاک و ارتفاع تعیین می‌کند که کدام نوع در کدام منطقه بهترین رشد را داشته باشد. یک فنجان قهوه برزیلی، شفاف، شیرین، متوسط و کم اسید است.

سوالات رایج درباره دانستنی های قهوه

  1. قهوه ترک چیست؟

قهوه ترک از دانه‌های برشته شده قهوه تهیه می‌شود و طعمی قوی دارد. این قهوه را در قهوه جوش ریخته و پس از کمی جوش آمدن و کف کردن، در فنجان سرو می‌کنند.

  1. چه نوع قهوه ای بخریم؟

عربیکا محبوب‌ترین نوع قهوه است و بسیاری از علاقه‌مندان به قهوه استفاده از دانه‌های عربیکا را به دلیل طعم آن ترجیح می‌دهند. دانه‌های عربیکا که معمولا برای قهوه سیاه استفاده می‌شود، طعم شیرین‌تر و پیچیده‌تری دارند که می‌توانید مستقیما آن را بنوشید.

  1. ایا کاپوچینو چاق کننده است؟

به طور کلی انواع قهوه از جمله کاپوچینو، خاصیت چربی‌سوزی دارند و باعث لاغری می‌شوند. ولی باید در مصرف آنها دقت کنید، زیرا مصرف زیاد می‌تواند باعث اختلال در خواب و احتمال افزایش وزن شود.

  1. قهوه با بدن چه می کند؟

کافئین یک محرک است، به این معنی که فعالیت مغز و سیستم عصبی شما را افزایش می‌دهد. همچنین گردش مواد شیمیایی مانند کورتیزول و آدرنالین را در بدن بالا می‌برد. در دوزهای کم، کافئین می‌تواند به شما احساس شادابی و تمرکز بدهد.

  1. اصل قهوه مال کدام کشور است؟

رد اولیه قهوه را می‌توان به جنگل‌های کشور اتیوپی مربوط دانست. طبق داستان‌ها، یک گله بز برای اولین بار پتانسیل این دانه‌های محبوب را کشف کرد.

  1. کشور قهوه کجاست؟

برزیل را می‌توان کشور تولید قهوه دانست. این کشور تقریبا 40 درصد از قهوه جهان را به تنهایی تولید می‌کند. بسیاری از مناطق برزیل دارای آب و هوای کاملا مناسب برای کشاورزی قهوه هستند.

  1. بهترین قهوه مال کدام کشور است؟

برزیل بزرگترین کشور تولید کننده قهوه در جهان است و باکفیت‌ترین دانه‌ها را نیز تولید می‌کند.

  1. قهوه ربوستا و عربیکا چه تفاوتی دارند؟

تفاوت اصلی، طعم و مزه و محل رشد آنها است. در ضمن، دانه های روبوستا دو برابر بیشتر از دانه های عربیکا کافئین دارند. طعم دانه های عربیکا ملایم‌تر و پر عطرتر است، در حالی که دانه های روبوستا طعم قوی‌تری دارند.

منابع: ncausa | healthline |