آنتی اکسیدان چیست و چرا برای سلامتی به آن نیاز داریم
فرایند اکسیداسیون یا اکسایش در بدن منجر به آسیب به غشاها و ساختارهای دیگر سلولی از قبیل پروتئین‌ها، لیپیدها و DNA می‌شود. وقتی اکسیژن در سوخت و ساز بدن مصرف می‌شود، مولکول‌های ناپایداری تشکیل می‌شوند که رادیکال‌های آزاد نام دارند. این مولکول‌ها از مولکول‌های دیگر الکترون می‌دزدند و با این کار به DNA و سلول آسیب می‌زنند.
بدن می‌تواند از پس تعداد مشخصی از رادیکال‌های آزاد برآید و حتی برای عملکرد خود به آنها نیازمند است. با این وجود آسیب ناشی از تعداد بیش از حد رادیکال‌های آزاد در طول زمان ممکن است غیر قابل جبران گشته و منجر به بروز برخی از بیماری‌ها شود. این بیماری‌ها شامل بیماری قلبی، بیماری کبدی و برخی از سرطان‌ها (از قیبل سرطان دهان، مری، معده و روده بزرگ) می‌شوند. عوامل افزایش اکسیداسیون شامل استرس، مصرف سیگار، مصرف الکل، قرار گرفتن در معرض آفتاب، آلودگی و غیره هستند.
آنتی‌اکسیدان‌ها و رادیکال‌های آزاد
آنتی‌اکسیدان‌ها در برخی از مواد غذایی و خوراکی‌ها یافت می‌شوند. آنتی‌اکسیدان‌ها با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد از قابلیت جلوگیری از برخی آسیب‌های ناشی از آنها برخوردارند. علاوه بر آنتی‌اکسیدان‌های خوراکی، بسیاری از مواد مغذی شناخته‌شده از قابلیت آنتی‌اکسیدان نیز برخوردار بوده و در این گروه قرار می‌گیرند. مواد مغذی با خاصیت آنتی‌اکسیدان عبارت‌اند از ویتامین‌های A، C و E و مواد معدنی مس، روی و سلنیم.
ترکیبات غذایی دیگری از قبیل مواد گیامایه یا فیتوشیمیایی در گیاهان از قابلیت آنتی‌اکسیدان بالاتری نسبت به ویتامین‌ها و مواد معدنی در مبارزه با رادیکال‌های آزاد برخوردارند. به این گونه از ترکیبات، آنتی‌اکسیدان‌های غیرمغذی گفته می‌شود. گیامایه با مواد فیتوشیمیایی شامل لیکوپن در گوجه فرنگی و آنتوسیانین در کرانبری می‌شوند.
اثر رادیکال‌های آزاد
تعدادی از عوارض ناشی از آسیب رادیکال‌های آزاد به صورت زیر هستند:
- فرسایش عدسی چشم که ممکن است منجر به نابینایی شود.
- التهاب مفاصل که منجر به آرتروز می‌شود.
- آسیب به سلول‌های عصبی در مغز که منجر به بیماری‌هایی از قبیل پارکینسون یا آلزایمر می‌شود.
- تسریع فرایند پیری.
- افزایش ریسک ابتلا به بیماری کرونری قلبی یا گرفتگی عروق زیرا رادیکال‌های آزاد، کلسترول بد در خون را تشویق به رسوب در دیواره عروق می‌کنند.
- برخی از سرطان‌ها که از ایجاد تخریب در DNA سلول و درنتیجه تشکیل سلول‌های سرطانی ناشی می‌شوند.
آنتی‌اکسیدان‌های ضدبیماری
رژیم غذایی که سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها باشد می‌تواند ریسک ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از قبیل بیماری قلبی، برخی از سرطان‌ها و غیره را کاهش دهد. آنتی‌اکسیدان‌ها رادیکال‌های آزاد را از سلول‌های بدن بیرون کشیده و آسیب ناشی از اکسیداسیون را کاهش می‌دهند.
پژوهش بر اثر محافظتی آنتی‌اکسیدان‌ها در سراسر جهان ادامه داشته و جنبه‌های جدیدی از آن در حال کشف شدن هستند. برای نمونه با جذب میزان کافی از آنتی‌اکسیدان لیکوپن از رژیم غذایی نسبت به وقتی میزان ناکافی از این آنتی‌اکسیدان در بدن وجود داشته باشد، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان کاهش یابد. رابطه آنتی‌اکسیدان لوتئین که در اسفناج و ذرت یافت می‌شود با کاهش خطر فرسایش عدسی چشم و نابینایی ناشی از آن در افراد سالمند نیز به تازگی مشخص شده است. آنتی‌اکسیدان‌های دسته فلاونوئید مانند کاتچین چای در چای سبز احتمالاً عامل کاهش نرخ بیماری قلبی در کشور ژاپن هستند.
یکی دیگر از خوراکی‌هایی که خواص بسیاری از جمله خاصیت آنتی اکسیدانی دارد زعفران است. جهت آشنایی کامل با خواص زعفران به مقاله مرتبط زیر مراجعه کنید:
مطالب مرتبط: آشنایی با خواص زعفران
انواع آنتی‌اکسیدان‌های موجود در مغزها مانند پسته، بادام، گردو، فندق و بادام هندی و فواید آنها
مغزهای درختی از قبیل پسته، بادام، فندق، بادام هندی و گردو از سرشار از ویتامین E هستند و در میان آنها بادام، پسته و گردو از بالاترین میزان ویتامین E برخوردار هستند. ویتامین E علاوه بر مبارزه با انواعی از بیماری‌ها، سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت کرده و به محافظت از بینایی در مقابل آسیب‌ها کمک می‌کند. دسته دیگر آنتی‌اکسیدان‌ها پلی‌فنول‌ها هستند که شامل انواعی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند فاونوئیدها و رزواترول می‌شود. در میان مغزها، پسته، گردو و پکان از میزان بالایی از این دسته آنتی‌اکسیدان‌ها برخوردارند. پلی‌فنول‌ها علاوه بر برخورداری از خواص متداول آنتی‌اکسیدان‌ها، با دیابت، چاقی، بیماری قلبی و التهاب نیز مبارزه می‌کنند. فلاونئیدها در اکثر مغزها یافت می‌شوند ولی پسته، بادام، فندق و پکان حاوی میزان بالاتری از این ماده هستند. این نوع از آنتی‌اکسیدان با بیماری آسم مبارزه کرده و خطر سکته مغزی را کاهش می‌دهد و نقش مهمی در مبارزه با بیماری‌های مغزی دارد. آنتی‌اکسیدان رزوراترول در پسته و بادام زمینی فراوان می‌باشد. آنتی‌اکسیدان رزوراترول به کاهش فشار خون کمک کرده، درد مفاصل را کاهش داده و ممکن است باعث افزایش طول عمر شود. گفتنی است که مغزها از میزان کمی آنتی‌اکسیدان‌های کاروتنوئید برخوردار هستند ولی میوه‌های رنگین مانند کرانبری سرشار از این مواد آنتی‌اکسیدان می‌باشند. در میان مغزها پسته از این نظر مستثنی است و میزان قابل توجهی آنتی‌اکسیدان کاروتنوئید در خود دارد. آنتی‌اکسیدان‌های کاروتنوئید از چشم در مقابل نور آبی محافظت کرده و سلامت آن را افزایش می‌دهند. در کنار آن این آنتی‌اکسیدان‌ها باروری را در مردان بالا برده و سلامت پوست را بهبود می‌بخشند.
در مجموع ظرفیت کلی مغزها ازلحاظ آنتی‌اکسیدان و جذب رادیکال‌های آزاد به ترتیب به این صورت می‌باشد: پکان، گردو، فندق، پسته، بادام، بادام زمینی، بادام هندی، ماکادمیا، بادام برزیلی و چلغوز.+
مکمل‌های ویتامین
با گذشت زمان شواهد فزاینده‌‌ای نشان می‌دهند که اثربخشی آنتی‌اکسیدان‌ها در صورت دریافت آنها از خوراکی‌های غیرفراوری شده بسیار بالاتر از وقتی است که از منابعی مانند قرص‌های ویتامین تأمین شوند. همچنین برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند که برخی از مکمل‌های ویتامین ممکن است حتی خطر ابتلا به سرطان را افزایش نیز بدهند. برای نمونه ویتامین A (بتاکاروتن) خطر برخی از سرطان‌ها را کاهش می‌دهد ولی اگر از غذا استخراج شده و خالص شود، خطر برخی از سرطان‌ها مانند سرطان ریه در افراد سیگاری را افزایش می‌دهد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ویتامین E در صورت تأمین از منابع مکمل مزایای کمتری ارائه داده و مواد معدنی و ویتامین‌هایی که قابلیت آنتی‌اکسیدان دارند در صورتی که به میزان بسیار بالاتر از نیاز مصرف شوند، خاصیت پرو‌اکسیدان پیدا کرده و خود خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند.
یک رژیم غذایی متعادل که شامل مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها از منبع غذاهای فراوری نشده باشد بیشترین مزایا را به همراه دارد. اگر به دنبال تأمین آنتی‌اکسیدان از محصولات مکمل هستند، حتماً از محصولاتی استفاده کنید که حاوی مواد مغذی به میزان توصیه شده باشند.
مطالب مرتبط: اهمیت عنصر سلنیم و منابع آن در میان مغزها و دانه‌ها+اینفوگرافیک
توصیه‌های عمومی در مورد آنتی‌اکسیدان‌ها
پژوهش‌ها در مورد تأمین مواد آنتی‌اکسیدان از مکمل‌های غذایی و اثربخش بودن یا نبودن آن به قطعیت نرسیده‌اند. توصیه می‌شود که انواعی از میوه‌ها و سبزیجات تازه، غلات سبوس‌دار، گوشت بدون چربی و لبنیات مصرف شوند.
مصرف خوراکی‌های حاوی مواد آنتی‌اکسیدان مانند مغزها و میوه‌ها به‌صورت مستمر جهت اثربخشی آنها مهم است.
خرید بهترین کیفیت آجیل با بارجیل
برای داشتن یک تجربه شگفت انگیز از خرید آجیل و مغزها و خشکبار کافیست به سایت بارجیل مراجعه و محصولات دلخواه خود را در کوتاهترین زمان و با بهترین قیمت سفارش داده و درب منزل تحویل بگیرید.
برای خرید آجیل مخلوط کلیک کنید!
