آجیل چیست؟ راهنمای جامع آجیل و خشکبار

برخی چیزها وجود دارند که آدم دقیقا نمی‌داند در کدام دسته قرار می‌گیرند؟ مثلا خیار؟ سبزیجات است یا صیفی‌جات یا میوه؟ آجیل و خشکبار هم همین است. آدم دقیقا نمی‌داند باید آن را  در کدام دسته‌بندی قرار دهد. در دنیای آشپزی، آجیل هم جز دانه‌ها به حساب می‌آید هم جز حبوبات و هم میوه‌ها! اما تعریف این واژه از لحاظ گیاه‌شناسی، کاملا مشخص و سرراست است.

بگذارید کمی واضح‌تر برایتان بگویم.

به لحاظ گیاه‌شناسی، بادام، بادام هندی، پسته و گردو، دانه به حساب می‌آیند. بادام زمینی واقعا یکی از حبوبات است و فندق به عنوان میوه در نظر گرفته می‌شود. چقدر پیچیده شد، نه؟

در این مطلب از وبلاگ بارجیل قرار است باهم بررسی کنیم آجیل و خشکبار چیست؟ در عین حال هر سوالی که ممکن است به ذهن‌مان خطور کند را هم بررسی کنیم. آماده‌اید؟

آجیل و خشکبار چیست؟

در پاسخ به این سوال که آجیل چیست، باید بگوییم از نظر گیاه‌شناسی، آجیل ترکیبی است از دانه‌ها و میوه‌های خشک که داخل یک پوسته بیرونی سخت یافت می‌شوند.

اگر هدف شما آشپزی است، آن چیزی که آجیل در نظر گرفته می‌شود ویژگی‌های یکسانی که در ادامه برایتان فهرست می‌کنم را خواهند داشت:

• روغنی
• مغزدار پوشیده شده از پوسته بیرونی سخت

از آجیل برای انواع دستور پخت از نان گرفته تا گرانولا استفاده می‌شود و به عنوان میان‌وعده‌ای سریع نیز به تنهایی قابل خوردن است. تعریف خشکبار از دیرباز تاکنون دستخوش تغییرات زیاده شده است. ابتدا بیایید این کلمه را باهم بررسی کنیم.

این واژه از ترکیب دو کلمه خشک و بار تشکیل شده است. بار به معنای محصول، میوه و بنه است و درواقع به مجموع میوه‌های خشک و برخی مغزها خشکبار گفته می‌شده.

از پسته، بادام، قیسی خشک و فندق گرفته تا گردو خشک، کشمش، برگه هلو و … . اما امروزه این تعریف دستخوش تغییراتی جدی شده است. طبق تعریف‌های امروزی باید بگوییم خشکبار یا خشکه بار یا میوه خشک، به میوه‌های خشک شده گفته می‌شود. از کشمش، کشمش سبز، برگه آلو بخارا، قیسی خشک، برگه هلو، برگه زردآلو گرفته تا برگه آلوچه، برگه آلبالو، خرما و انجیر خشک، خشکبار هستند.

آجیل و خشکبار جز کدام گروه است؟

همانطور که بالاتر توضیح دادم، نمی‌شود آجیل و خشکبار را به دسته خاصی اختصاص داد. اما می‌شود قراردادی ساخت برای این که از این به بعد رویکرد ما به آن‌ها چه باشد. آجیل برای ما می‌شود انواع میوه‌ها و دانه‌هایی که داخل پوسته‌ سختی قرار داشته باشند. خشکبار هم به میوه‌هایی اطلاق می‌شود که خشک شده باشند. حالا چه به روش آفتابی خشک شوند چه با کمک دستگاه.

خشکبار چیست؟

برای خیلی‌ها سوال پیش می‌آید که خشکبار شامل موز خشک یا سیب خشک هم می‌شود؟ اصلا خشکبار دقیقا شامل چه چیزی می‌شود؟ خب، برای این سوال جواب مشخصی وجود ندارد. من هم بر اساس باورهای عامه می‌خواهم برایتان توضیح دهم. از دیرباز تاکنون وقتی واژه خشکبار به گوش آدم می‌آید ناخودآگاه یادمان به برخی چیزها می‌افتد.

مثلا انواع برگه‌ها، خرما، توت خشک و کشمش از انواع چیزهایی هستند که وقتی واژه خشکبار را می‌شنویم در ذهن ما نقش می‌بندند. موز خشک، سیب خشک و باقی میوه‌های خشک در هر شکل و شمایلی باشند، میوه خشک به حساب می‌آیند. البته یادتان نرود بالاتر تعریفی که مربوط به خشکبار می‌شده متفاوت بوده و حالا داریم نگاهی متفاوت و امروزی را بررسی می‌کنیم. این هم از آن چیزهایی است که خیلی قاعده خاصی ندارد ولی من قراردادی بر اساس باورهایی که از قبل ساخته شده، اینجا برایتان می‌گذارم. اینطوری می‌توانیم به زبانی مشترک برسیم، نه؟

از چه محصولاتی در کشور خشکبار تهیه می‌شود؟

شاید خودتان حدس‌هایی بزنید اما قرار است به طور کامل ببینیم از چه محصولاتی در کشور خشکبار تهیه می‌شود. از زردآلو، هلو، کیوی، انواع آلو (بخارا، برقانی و …)، قیسی، انجیر، آلبالو، دانه گیاه نخود، کشمش و مویز، خشکبار تهیه می‌شود. دو روش برای خشک کردن این‌ها وجود دارد که یکی از آن‌ها خشک کردن میوه زیر آفتاب است و دیگری، فرآوری و خشک کردن از طریق دستگاه است.

این پروسه وقتی با دستگاه انجام شود، ماندگاری بیشتری خواهد داشت و در عین حال طعم و تازگی خودش را حفظ می‌کند. معمولا آن دسته از خشکبارهایی که به شکل آفتابی خشک شده‌اند، پیش از مصرف لازم است که آن را داخل آب خیس دهید و سپس مصرف کنید.

آجیل چیست؟

درباره ریشه واژه آجیل، بحث زیاد است. عده‌ای از بازاری‌ها ریشه واژه آجیل را آذری می‌دانند و عده دیگری نظری ندارند و نام آجیل که می‌آید صرفا به یاد همان مغزهای آشنا می‌افتند.

اما در فرهنگ معین، ریشه واژه آجیل را در کلمه آجیدن یعنی فرو بردن چیزی به منظور باز کردن و شکستن، معنا کرده است. و دلیل تبدیل آن به آجیل، این بود که در زبان پهلوی حروف «د» و «ذ» به «ل» تبدیل می‌شده و به همین خاطر حالا شما با آجیل طرف هستید.

خب، به هر حال طبق قراردادی که داریم باهم می‌گذاریم و به لحاظ تعریف گیاه‌شناسی باید بگوییم، آجیل، مخلوطی چند ماده ای است که با پوسته سخت و محکم بیرونی احاطه شده‌اند. از بادام زمینی و فندق گرفته تا پسته، انواع تخمه و بادام هندی جز آجیل به حساب می‌آیند.

آجیل از چه چیزی درست می‌شود؟

آجیل از چیزی درست نمی‌شود. آجیل مغز دانه‌ها یا میوه‌هایی است که پوسته سخت بیرونی دارند. به چند روش می‌تواند به مشتری عرضه شود که افراد بتوانند از آن استفاده کنند. یکی از این راه‌ها به همان صورت خامی است که محصول از ابتدا وجود دارد و دیگری فرایندی است که طی آن آجیل مورد نظر برشته می‌شود. حالا در طول پروسه برشته کردن این محصول، اگر تمایلی وجود داشته باشد، می‌شود آن را طعم‌دار هم کرد.انواع اقسام طعم‌های کچاپ، فلفلی، کاری، باربیکیو، سبزیجات، زعتر و … از جمله طعم‌هایی است که در بارجیل هم پیدا می‌شود. در ضمن، مثلا ما ترکیبات آجیل شب عید را طبق سلیقه خودمان انتخاب کرده‌ایم. یعنی با گذشت سال‌ها و بر اساس رسم و رسوم، این دانه‌ها و آجیل‌ها را برای نوروز انتخاب کرده‌ایم. همگی این ترکیبات نیز در بارجیل موجود هستند.

انواع آجیل و خشکبار

به لحاظ گیاه‌شناسی، آجیل جز گروه‌های غذایی پیچیده در نظر گرفته می‌شود. آن‌ها همیشه آن چیزی نیستند که نشان می‌دهند. برای مثال، بادام زمینی اصلا آجیل نیست بلکه حبوبات است چرا که در غلافی زیر زمین رشد می‌کند. درنتیجه باید در دسته حبوبات قرار بگیرد. از طرف دیگر، بادام هندی روی درخت رشد می‌کند اما به لحاظ فنی، دانه در نظر گرفته می‌شود. دلیلش این است: بادام هندی همانطور که می‌شناسسیم متصل به میوه‌ای که با نام سیب بادام هندی شناخته می‌شود، رشد می‌کند.

حالا مسئله آجیل خام و آجیل برشته مطرح می‌شود و این سوال پیش می‌آید که آجیل خام بهتر است یا بو داده؟ هردوی آن‌ها محتوای مغذی یکسانی دارند. آجیل خام معمولا به خاطر روغن اضافی، عموما سالم‌تر از آجیل برشته به حساب می‌آید. با این حال، برخی تحقیقات نشان می‌دهد که این ماده روی چربی این ماده غذایی تاثیر کمی می‌گذارد.

خب، گیج شدید، نه؟ بگذارید برویم سراغ انواع آجیل و خشکبار، ببینیم اوضاع از چه قرار است. درنهایت همان تعریف و نگاهی که نسبت به آجیل و خشکبار دارید، درست است.

انواع آجیل

1. بادام

بادام، دانه‌ای است که از درخت بادام گرفته می‌شود. سفت است اما طعم شیرینی دارد و از آن برای تهیه شیر بادام، روغن بادام و حتی آرد بادام استفاده می‌شود. حتی شما می‌توانید آن را خرد کرده و داخل سالاد بریزید. همچنین می‌توانید از بادام برای تهیه انواع شیرینی و دسر نیز استفاده کنید.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۴۳ گرم):

• ۳۰ گرم پروتئین
• ۷۱ گرم چربی
• ۳۰ گرم کربوهیدرات
• ۱۷ گرم فیبر
• ۶ گرم قند
• ۱۰۴۸ میلی‌گرم پتاسیم
• ۱ میلی‌گرم سدیم

2. بادام برزیلی

بادام برزیلی (که دانه‌ای است که از درخت بادام برزیلی به دست می‌آید) از جنگل‌های بارانی سرچشمه می‌گیرد و طعمی کره‌ای دارد. چربی بالا اما از نوع خوب را می‌توان در این بادام خوشمزه پیدا کرد. هم به صورت برشته و هم به صورت خام می‌شود آن را میل کرد.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۲۰ گرم):

• ۱۶ گرم پروتئین
• ۸۰ گرم چربی
• ۱۶ گرم کربوهیدرات
• ۸ گرم فیبر
• ۴ گرم قند
• ۰ میلی‌گرم سدیم

3. بادام هندی

طعم نمکی و کره‌ای بادام هندی باعث شده که سخت بشود جلوی دوست داشتنش را گرفت. اغلب از آن برای تهیه کره بادام هندی یا شیر بادام هندی استفاده می‌شود. به جز میان‌وعده، بادام هندی را می‌توان برای تزئین غذا نیز استفاده کرد. من خودم از آن برای گرانولا استفاده می‌کنم.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۱۲ گرم):

• ۲۰ گرم پروتئین
• ۵۲ گرم چربی
• ۳۲ گرم کربوهیدرات
• ۴ گرم فیبر
• ۴ گرم قند
• ۳۴۴ میلی‌گرم سدیم

4. شاه بلوط

آدم‌ها عاشق برشته کردن بلوط و خوردن آن هستند. فقط حواستان باشد پوسته آن را نخورید. بعد از پخته شدن، پوسته شاه بلوط به شدت نرم می‌شود. طعم شاه بلوط، نزدیک به طعم دیگر غلات مانند سیب زمینی شیرین است و بعد از پخته شدن نیز، طعمی کره‌ای و نرم مثل پوره سیب زمینی پیدا می‌کند.

ارزش غذایی (به ازای هر 150 گرم):

• 2.45 گرم پروتئین
• 1.88 گرم چربی
• 66 گرم کربوهیدرات
• 3 میلی‌گرم سدیم
• 727 میلی‌گرم پتاسیم
• 45 میلی‌گرم منیزیم
• 60 میلی‌گرم ویتامین C

5. فندق

شاید فندق را خیلی‌ها به خاطر فرآوری‌هایی که روی آن انجام می‌دهند دوست داشته باشند، مثلا وقتی نوتلا می‌خورند ولی فندق آجیلی گرد و کوچک با طعمی شیرین است. درست مثل بادام و بادام هندی، می‌شود آن را آسیاب کرد و در تهیه انواع غذاها از آن استفاده کرد. ترد بودن و همچنین پوست نازک قهوه‌ای آن نیز باعث خوش خوراک شدنش می‌شود.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۳۵ گرم):

• ۲۰ گرم پروتئین
• ۸۲ گرم چربی
• ۲۲ گرم کربوهیدرات
• ۱۳ گرم فیبر
• ۶ گرم قند
• ۰ گرم سدیم
• ۹۱۸ میلی‌گرم پتاسیم

6. ماکادمیا

ماکادمیا بیشتر به خاطر نقشی که در تهیه شیرینی و انواع دسرها دارد، شناخته می‌شود اما باید بگویم ماکادمیا سرشار از چربی سالم است. همچنین می‌شود آن را به سالاد اضافه کرد یا به صورت پوره داخل سوپ ریخت. علاوه بر این، از آن برای تهیه کره نیز استفاده می‌شود که به مراتب بهتر از کره‌هایی است که معمولا می‌خوریم.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۳۴ گرم):

• ۱۰ گرم پروتئین
• ۱۰۱ گرم چربی
• ۱۸ گرم کربوهیدرات
• ۱۱ گرم فیبر
• ۶ گرم قند
• ۷ میلی‌گرم سدیم
• ۴۹۲ میلی‌گرم پتاسیم

7. بادام زمینی

خب، بادام زمینی که اصلا آجیل نیست و جز حبوبات به حساب می‌آید اما اغلب در میان‌وعده‌ها به همراه دیگر آجیل‌ها استفاده شده و در عین حال کره آن نیز بسیار محبوب است. همچنین برای تهیه انواع غذاهای آسیایی و سیب زمینی سرخ شده برای ترد ساختن غذا از آن استفاده می‌شود. به دلیل شیرین بودن طعم آن برای تهیه انواع دسر نیز، بسیار کاربردی است.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۴۶ گرم):

• ۳۷ گرم پروتئین
• ۷۱ گرم چربی
• ۶.۸۹ گرم قند
• ۲۶ میلی‌گرم سدیم
• ۱۰۲۹ میلی‌گرم پتاسیم
• ۲۴۵ میلی‌گرم منیزیم

8. پکان

پکان نسبت به باقی آجیل‌ها ظاهر جالبی دارد چرا که بزرگ و چروکیده است اما همین ظاهر بزرگ و چروکیده باعث شده تا شریکی مناسب برای پخت شیرینی و دسر به حساب بیاید. از پکان به صورت خام یا برشته می‌شود به عنوان میان‌وعده نیز استفاده کرد. برای خوشمزه ساختن سالاد خود می‌توانید از پکان نیز استفاده کنید.

ارزش غذایی (به ازای هر ۹۹ گرم):

• ۹ گرم پروتئین
• ۷۱ گرم چربی
• ۱۳ گرم کربوهیدرات
• ۹ گرم فیبر
• ۴ گرم قند
• ۰ گرم سدیم
• ۴۰۶ میلی‌گرم پتاسیم

9. چلغوز

شاید کوچک‌ترین آجیل این لیست را در بر بگیرد. چلغوز را می‌شود به صورت برشته یا خام مصرف کرد و برای سالاد بسیار مناسب است. طعم شیرین و وزن سبک آن باعث شده تا خوش خوراک باشد. بافت نرم و روغنی هم دارد. فراموش نکنیم، چلغوز، ماده اولیه حیاتی برای تهیه سس پستو است.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۳۵ گرم):

• ۱۸ گرم پروتئین
• ۹۲ گرم چربی
• ۱۷ گرم کربوهیدرات
• ۵ گرم فیبر
• ۴.۸۵ گرم قند
• ۸۰۵ میلی‌گرم پتاسیم
• ۳ میلی‌گرم سدیم
• ۳۳۹ میلی‌گرم منیزیم

10. پسته

اگر دوست دارید بدانید که کدام آجیل منیزیم دارد و مواد مغذی زیادی را در اختیار شما قرار می‌دهد؟ باید بگوییم که این آجیل پسته است. پسته یکی از انواع آجیل خوشمزه و غنی از مواد مغذی‌ست. از آن می‌شود در تهیه انواع دسر، نوشیدنی و غذا استفاده کرد. آن‌ها زیر پوسته قهوه‌ای خود، رنگ سبز روشن دارند.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۲۳ گرم):

• ۲۴.۸۰ گرم پروتئین
• ۵۵ گرم چربی
• ۳۳ گرم کربوهیدرات
• ۱۳ گرم فیبر
• ۹ گرم قند
• ۶۰۳ میلی‌گرم فسفر
• ۱ میلی‌گرم سدیم
• ۱۲۶۱ میلی‌گرم پتاسیم

11. گردو

گردو کوچک به نظر می‌رسد اما گول ظاهر کوچک آن را نخورید که حسابی مغذی است و یکی از منابع آجیلی ویتامین دی است. بافتی ترد و در عین حال نرم دارند. می‌توانید آن را در پستو جایگزین چلغوز کنید یا از آن برای تهیه انواع دسر استفاده کنید. همچنین خرد شده آن در سالاد نیز، معجزه می‌کند.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۲۰ گرم):

• ۲۰ گرم پروتئین
• ۸۰ گرم چربی
• ۱۶ گرم کربوهیدرات
• ۱۲ گرم فیبر
• ۰ گرم سدیم
• ۸۰ میلی‌گرم کلسیم

این هم لیست انواع آجیل که سعی کردم، مفصل باشد و کامل.

انواع خشکبار

1. کشمش

یکی از انواع خشکباری که حسابی هم در بین آدم‌ها محبوب است، کشمش است که هم نوع معمولی آن وجود دارد و هم طلایی آن. برای خیلی‌ها ممکن است سوتفاهم شود که کشمش میوه‌ای متمایز است اما درواقع همان انگور خشک خودمان است. اغلب آن‌ها را در آجیل مخلوط می‌توانید پیدا کنید. از نظر سایز، بسیار کوچک هستند و کمتر از یک سانتی‌متر طول دارند و بافت نسبتا چروکی هم دارا می‌باشند. کشمش اغلب بنفش تیره یا مشکی است که از انگور قرمز به دست می‌آید و کشمش طلایی از انگور سبز.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۴ گرم):

• ۴۲ کالری
• ۱۱ گرم کربوهیدرات
• ۰.۶ گرم فیبر
• ۰.۵ گرم پروتئین
• ۹.۱ گرم قند
• ۳.۶ میلی‌گرم سدیم

2. مویز

همه ما درباره خواص آجیل برای تقویت حافظه شنیده‌ایم، اما باید بدانید که خشکبار نیز برای مغز و باهوش شدن اهمیت زیادی دارند. یکی از این خشکبار مفید، مویز است. مویز، نوعی کشمش است اما از دسته خاصی از انگورها تهیه می‌شود. به طور خاص مویز از انگوری بسیار کوچک تهیه می‌شوند. ظاهر و طعم آن‌ها بسیار شبیه به کشمش است اما تیره و کمی چروک هستند. نرمی آن باعث شده تا شیک‌تر از کشمش در نظر گرفته شوند.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۰۰ گرم):

• ۲۸۳ کیلوکالری
• ۷۴ گرم کربوهیدرات
• ۴ گرم پروتئین
• ۰.۲۷ گرم چربی
• ۱۹ گرم آب
• ۷ گرم فیبر
• ۶۷ گرم قند

3. برگه زردآلو

از حیث محبوبیت شاید دومین خشکبار محبوبی باشد که آدم‌ها برایش سر و دست می‌شکنند. درست مثل کشمش، این برگه را هم می‌توانید در بسیاری از مخلوط‌ها پیدا کنید که به صورت میان‌وعده مصرف می‌شوند. یکی از چیزهای جالبی که درباره محبوبیت برگه زردآلو وجود دارد این است که خود زردآلوی تازه تا این اندازه محبوبیت ندارد.

شاید به خاطر این باشد که اغلب فصل میوه زردآلو نیست ولی برگه آن را داخل هر فروشگاه آجیل و خشکباری می‌توان پیدا کرد. برگه زردآلو طبیعتا شیرین است و رنگ نارنجی روشنی دارد. بافت آن نیز مشابه آبنبات، جویدنی است.

ارزش غذایی (به ازای هر ۳۳ گرم):

• ۲۷ کالری
• ۴ گرم کربوهیدرات
• ۱ گرم پروتئین
• ۰ گرم چربی
• ۰ میلی‌گرم کلسترول

4. برگه آلو

برخلاف این که همه میوه آلو را به خودی خود دوست ندارند اما برگه آن در بین آدم‌ها بسیار محبوب است. برگه آلو تقریبا مشابه کشمش است چرا که رنگ بنفش تیره دارد و بافت آن نیز پر از چروک است اما سایز آن‌ها معمولا چند برابر کشمش است. برگه آلو شیرین است اما در عین حال تلخی کمی هم دارد. طعم این برگه به طور خاص به همراه شکلات بسیار خوب می‌شود. یکی از بزرگ‌ترین مزایای برگه آلو این است که خوردن آن به بهبود وضع گوارش کمک می‌کند.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۰۰ گرم):

• ۴۶ کیلوکالری
• ۱۱.۴۲ گرم کربوهیدرات
• ۰.۷۰ گرم پروتئین
• ۰.۲۸ گرم چربی
• ۰ میلی‌گرم کلسترول
• ۱.۴ گرم فیبر

5. انجیر خشک

انجیر خشک به دو صورت عرضه می‌شود. یکی نوع سیاه آن است و دیگری رنگ بژ تیره دارد. وقتی انجیر خشک را گاز می‌زنید، دانه‌های زرد آن مشخص است که کاملا برای مصرف مناسب می‌باشد. درباره طعم انجیر خشک باید بگوییم بسیار شیرین است و بافت چسبناکی هم دارد.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۰۰ گرم):

• ۲۴۹ کیلوکالری
• ۶۳.۸۷ گرم کربوهیدرات
• ۳.۳۰ گرم پروتئین
• ۰.۹۳ چربی
• ۳۰ گرم آب
• ۹.۷ گرم فیبر
• ۴۷.۹۲ گرم قند

6. خرما

خرما را می‌شود، نوعی تمایز در میان انواع خشکبار در نظر گرفت. از این حیث که حالت طبیعی آن درست مثل میوه‌های خشک است. کیفیت خرما باعث می‌شود که در دسته خشکبار قرار بگیرد. خرما بسیار شیرین است و میزان قند آن بسیار زیاد است.

از حیث داشتن ارزش غذایی بالا مناسب برای استفاده در دسر، پروتئین بار و حتی شیرینی می‌باشد. خرما رنگ قهوه‌ای تیره و همچنین روشن دارد. بافت آن جویدنی است. یکی از مهم‌ترین مزایای خرما، تاثیر آن بر سلامت زنان باردار است. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف خرما در چند هفته پایانی بارداری باعث داشتن زایمانی آسان می‌شود. ما در بارجیل انواع و اقسام خرما را داریم که می‌توانید آن‌ها را تهیه کنید.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۰۰ گرم):

• ۲۸۲ گرم کالری
• ۰.۴ گرم چربی
• ۲ میلی‌گرم سدیم
• ۶۵۶ میلی‌گرم پتاسیم
• ۷۵ گرم کل کربوهیدرات
• 8 گرم فیبر
• ۶۳ گرم فیبر
• ۲.۵ گرم پروتئین

7. آلبالو خشک

آلبالو خشک برای کسانی که عاشق طعم ترش هستند بسیار محبوب است. طعم شیرین و ترش آلبالو خشک، به قدری جذاب است که آدم می‌توان آن را به صورت میان‌وعده روزانه مصرف کند. رنگ و سایز این خشکبار درست شبیه کشمش است و بافت آن چروک دارد.

ارزش غذایی (به ازای هر 100 گرم):

• 16 گرم کربوهیدرات
• 85 گرم پروتئین
• 50 میلی‌گرم کلسیم
• 20 میلی‌گرم فسفر
• 5 میلی‌گرم ویتامین C

8. برگه هلو

برگه هلو درواقع یکی از انواع خشکباری است طعم آن باعث می‌شود ارزش امتحان کردن داشته باشد. درست مثل برگه زردآلو، بافتی نرم و جویدنی دارد و طعم آن شیرین است. رنگ آن روشن است و بین قهوه‌ای و نارنجی است. برگه هلو حاوی ویتامین C، A و آهن است.

ارزش غذایی (به ازای هر ۱۰۰ گرم):

• ۳۴ گرم کربوهیدرات
• ۲ گرم پروتئین
• ۰.۴۲ گرم چربی
• ۶۲ گرم آب

تجارت آجیل و خشکبار

زادگاه اصلی آجیل و خشکبار را می‌شود کشور ایران در نظر گرفت. مدت‌هاست که آجیل و خشکبار به عنوان محصولی اصیل که از ایران برآمده به جهانیان شناخته شده. در گذشته نیز، در مراسم‌های مختلف ایرانیان، آجیل رکن و اساس اصلی برگزاری این مراسم به حساب می‌آمده است. پزشکان کهن و قدیمی نیز از این مغزها و دانه‌ها برای درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌کرده‌اند.

اما حالا اگر بخواهیم در کل جهان وضعیت تجارت آجیل و خشکبار را بررسی کنیم باید بگوییم، اتحادیه اروپا در حال حاضر، بزرگ‌ترین واردکننده آجیل به حساب می‌آید و سهمی ۴۰ درصدی از این بازار را دارد. اگر قرار باشد بگوییم کدام کشورها سهم مهمی در صادرات را دارند به ترتیب، آمریکا، ترکیه، ایران، اسپانیا و چین را می‌توان به عنوان صادرکنندگان اصلی آجیل و خشکبار نام برد.

ایران در زمینه تولید چهار نوع آجیل خود یعنی پسته، گردو، بادام و فندق رتبه اول تا سوم جهان را به خود اختصاص داده است. البته این فقط در ارتباط با آجیل است. تجارت خشکبار ایران، وضعیت بسیار حسابی خوبی دارد و ما در ارتباط با صادرات خرما در رتبه‌های اول هستیم. سود تجارت خشکبار رقمی است که می‌تواند به کشور برای درآمدزایی کمک به سزایی بکند. درواقع ما پرسودترین خشکبار جهان یعنی خرما را در کشور خود داریم. از طرف دیگر، صادرات خشکبار و آجیل در ایران، امری است تاریخی.

ما پیش‌تر ترکیبات آجیل شب چله و راهنمای خرید آجیل شب عید را نیز با شما به اشتراک گذاشته‌ایم. از آنجایی که استفاده از آجیل در ایران ریشه‌ای تاریخی دارد، در تمامی این جشن‌ها از ترکیبات آجیل مخصوص استفاده می‌شود.

سود خشکبار چند درصد است؟

یکی از چیزهایی که به ما امکان این را داده در صادرات آجیل، اوضاع خوبی داشته باشیم، شرایط خوب کشت در کشور است. مثلا درباره پسته باید این را بگوییم که در میان آجیل‌هایی که ما صادر می‌کنیم، بیشترین سهم صادرات سالانه را به خود اختصاص می‌دهد. درواقع اگر بخواهیم به صورت عددی با آن برخورد کنیم باید بگوییم درآمد ارزی صادرات پسته، چیزی حدود ۱.۲ میلیارد دلار است. عدد بزرگی است، نه؟

خواص انواع آجیل و خشکبار

لیست انواع آجیل و خشکبار را بالاتر باهم بررسی کردیم و به هرکدام از آن‌ها به صورت جزئی پرداختیم حالا بیایید ببینیم آجیل و خشکبار چه خواصی دارند که این همه داریم برایشان سر و دست می‌شکنیم و از خوردن‌شان فارغ از طعم خوشایندی که دارند، لذت می‌بریم.

خب، آماده‌اید ببینیم با چه خوشمزه‌های سالمی طرف هستیم؟ از فواید و خواص مغزها برای سلامتی هرچه بگوییم، کم است. اگر شما جزء آن دسته از کسانی هستید که کالری انواع آجیل و به طور کلی خوراکی‌ها برایتان مهم است، ادامه این مطلب برای شماست. در ۲۸ گرم آجیل مخلوط می‌توان از مواد مغذی زیر بهره برد:

• ۱۷۳ کالری
• ۵ گرم پروتئین
• ۱۶ گرم چربی
• ۶ گرم کربوهیدرات
• ۳ گرم فیبر
• 12 درصد آن ویتامین E
• ۱۶ درصد منیزیم
• ۱۳ درصد فسفر
• ۲۳ درصد مس
• ۲۶ درصد منگنز
•  ۵۶ درصد سلنیوم

برخی آجیل و خشکبار حاوی مواد مغذی بیشتری نسبت به دیگری است. به طور کلی اگر بخواهم درباره خواص آجیل و خشکبار برای بدن بگوییم باید موارد زیر را به صورت فهرست برایتان بررسی کنیم:

• غنی از آنتی‌اکسیدان برای مقابله با رادیکال‌های آزاد
• کمک به کاهش وزن
• کاهش کلسترول و تریگلیسیرید
• مناسب برای دیابت نوع دو
• کاهش التهابات بدن
• غنی از فیبر
• کاهش احتمال حمله قلبی

حالا برویم به صورت جزئی بررسی کنیم اثر آجیل و خشکبار بر روی بدن ما و حل مشکلات و بیماری‌ها به چه صورتی است. اگر خسته شده‌اید، الان وقت ریختن یک فنجان چای است تا دوباره پرانرژی ادامه دهیم.

1. خواص آجیل برای معده و یبوست

خودتان احتمالا بهتر می‌دانید که فیبر برای سلامت بدن بسیار مناسب است. در حالی که بدن شما نمی‌تواند فیبر را هضم کند، باکتری‌ای در معده شما وجود دارد که زحمت این کار را بر عهده می‌گیرد. بسیاری از انواع فیبر به عنوان غذا برای باکتری سالم روده و معده شما عمل می‌کنند. باکتری‌های روده شما بعد از دریافت فیبر، آن را تخمیر کرده و به اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه تبدیل می‌کنند.

این زنجیره‌های کوتاه مزایای بسیار زیادی دارند از جمله بهبود سلامت روده و کاهش خطر ابتلا به دیابت و چاقی. علاوه بر این، فیبر به شما احساس سیری می‌دهد و کالری دریافتی از وعده‌های غذایی را کاهش داده و به کاهش وزن نیز منجر می‌شود. از این بهتر که نداریم، نه؟

2. خواص آجیل برای مو

فواید آجیل و خشکبار برای مو بسیار زیاد است. گردو و بادام بهترین منبع برای مواد مغذی به حساب می‌آیند. به طور خاص هم غنی از بیوتین، ویتامین B، امگا 3 و اسیدهای چرب 6، مقدار زیادی پروتئین و منیزم و هر چیزی که به استحکام کوتیکول مو کمک می‌کند و باعث تغذیه پوست سر می‌شود، می‌باشد. مصرف مقدار مناسب و سالمی از آجیل در رژیم غذایی به کاهش کم پشتی مو و کمک به رشد مو، منجر خواهد شد.

3. خواص آجیل برای چاقی و لاغری

اگرچه آجیل به عنوان غذایی پرکالری در نظر گرفته می‌شود، تحقیقات نشان داده که آجیل اتفاقا به کاهش وزن کمک می‌کند. مطالعه بزرگی که اثرات رژیم مدیترانه‌ای را ارزیابی کرده نشان می‌دهد افرادی که آجیل مصرف می‌کردند به طور متوسط ۵ سانتی‌متر سایز کمر خود را از دست داده‌اند. این عدد حتی بیشتر از آن مقداری است که افراد روغن زیتون مصرف می‌کنند و نتیجه می‌گیرند.

در مطالعاتی مستمر نشان داده شده است که بادام به جای افزایش وزن باعث کاهش وزن می‌شود. برخی تحقیقات بررسی کرده‌اند که پسته نیز به کاهش وزن کمک می‌کند. در مطالعه‌ای که روی زنانی که دارای اضافه وزن هستند، انجام شد، کسانی که بادام مصرف می‌کردند، تقریبا ۳ برابر بیشتر از دیگران وزن کم کردند.

علاوه بر این، حتی اگر آجیل‌ها کالری بسیار بالایی دارند، مشخص شده که تمام این کالری جذب بدن نمی‌شود چرا که بخشی از چربی در طول هضم در دیواره فیبری آجیل محبوس می‌شوند. بهترین آجیل ها برای کاهش وزن بادام و پسته است. برای مثال، در حالی که در ۲۸ گرم بادام، ۱۶۰ تا ۱۷۰ کالری وجود دارد بدن شما چیزی حدود ۱۲۹ کالری از آن را جذب می‌کند.

حالا بیایید جداگانه بررسی کنیم آجیل برای مردان چه خواصی دارد و برای خانم‌ها چطور؟

4. خواص آجیل برای مردان

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳ بر روی ۱۹۰ هزار مرد انجام شد که نشان می‌داد افرادی که روزانه یک وعده آجیل مصرف می‌کنند خطر مرگ در آن‌ها به هر دلیلی از سرطان گرفته تا بیماری قلبی به اندازه ۲۰ درصد کاهش می‌یابد. آجیل برای مردان روی تعادل انرژی، سوخت و ساز بدن و همچنین انتقال حس سیری نیز تاثیر بسیار زیادی دارد. این موضوع باعث شده تا این میان‌وعده چرب علی رغم پر کالری بودنش برای کاهش وزن حسابی مفید باشد.

5. خواص آجیل ها در بارداری

به طور کلی، از فواید آجیل برای زنان باردار هرچه بگویم کم است. آجیل غنی از فولیک اسید و اسیدهای چرب مثل امگا ۳ و امگا ۶ است که از این حیث برای رشد جنین بسیار مهم است. این اسیدهای چرب را زنان باردار می‌توانند از طریق رژیم غذایی خود جذب کنند. بدن ما به صورت طبیعی این اسیدهای چرب را تولید نمی‌کند به همین خاطر بهترین منبع برای دریافت این ماده مغذی، خوردن آجیل است. به این نکته نیز توجه داشته باشید که نیاز به امگا ۳ در دوران بارداری افزایش می‌یابد و در عین حال نقشی کلیدی برای به تعادل رساندن وزن کودک تازه متولد شده بازی می‌کند.

چقدر آجیل بخوریم؟

بارها و بارها در اینجا گفتیم که آجیل و خشکبار غنی از ویتامین، مواد معدنی، اسیدهای غیراشباع و آنتی‌اکسیدان هستند و در عین حال منبعی مناسب برای پروتئین نیز به حساب می‌آیند. اما آجیل کالری بالایی نیز دارد و باید مراقب مقداری که مصرف می‌کنید نیز باشید. درنتیجه مصرف آجیل تا حدی به گروه افرادی که قرار است آن را میل کنند، بستگی دارد.

مثلا بیماران مبتلا به دیابت یا انواع بیماری‌های گوارشی بهتر است پیش از مصرف آجیل حتما با پزشک خود مشورت کنند. توصیه می‌شود که خوردن یک مشت آجیل خام در هفته بهترین میزان و مناسب‌ترین میزان برای افراد بزرگسال بوده و تا حد زیادی احتمال حمله قلبی را در انسان کاهش می‌دهد.

البته ما باید بدانیم آجیل را چگونه نگهداری کنیم، زیرا در صورتی که آجیل بی‌کیفیت بخوریم، احتمال بیماری وجود دارد. در موارد نادر ممکن است نگهداری اشتباه باعث سمی شدن آجیل شود. در نتیجه اگر مصرف آجیل شما زیاد است و آن را به طور عمده خریداری می‌کنید، بنابراین بهتر است با روش نگهداری آن هم آشنا باشید.

حال اگر درباره کودکان بخواهیم برایتان بگوییم، اول این مسئله را در نظر بگیرید که کودکان زیر ۵ سال به هیچ عنوان نباید از آجیل به شکلی که وجود دارد و افراد بزرگسال مصرف می‌کنند، استفاده کنند، دلیلش هم احتمال خفه شدن کودک است. درنتیجه حتما آجیل را به صورت شیک یا نوشیدنی به او بدهید. اما در ارتباط با میزان مصرف روزانه، کودک نیز همان تعداد یک مشت آجیل برایش مناسب است و بدن او به میزان مورد نیاز، از مواد مغذی موجود در آجیل استفاده می‌کند و باقی آن نیز دفع می‌شود.

به طور کلی شما می‌توانید آجیل را به صورت جداگانه یا به همراه انوع دسرها میل کنید. همچنین با مطالعه طرز تهیه آجیل پلو می‌توانید هم غذایی جدید را به لیست خود اضافه کنید و هم از مزایای آجیل بهره‌مند شوید.

یک واحد آجیل چقدر است؟

وقتی از واحد صحبت می‌کنیم، احتمالا صحبت از رژیم غذایی وسط است و متخصص تغذیه به شما گفته یک واحد آجیل مصرف کنید. حالا این که یک واحد آجیل چقدر است، هرکدام یک چیزی می‌گویند. یکی می‌گوید ۲۰۰ کالری، یکی ۱۰۰ کالری و بسته به رژیم‌های غذایی مختلف، متفاوت است.

من اینجا سراغ ۲۰۰ کالری آجیل رفتم که بگویم دقیقا چقدر است و برای هرکدام از آجیل‌ها نوشتم ۲۰۰ کالری، چند عدد از آن‌ها را شامل می‌شود:

• ۸ عدد گردو
• ۱۰ عدد ماکادمیا
• ۱۰ عدد پکان
• ۲۲ عدد بادام هندی
• ۲۲ عدد بادام زمینی
• ۲۹ عدد بادام
• ۶۲ عدد پسته

برخی متخصصان تغذیه هستند که وقتی می‌خواهند به شما برنامه رژیمی بدهند، می‌گویند یک مشت آجیل بخورید. خب این یک مشت یعنی چقدر؟

یک مشت آجیل چقدر کالری دارد؟

واقعا یک مشت آجیل چقدر است و چه میزان کالری دارد؟ خب، اول این را بگویم که می‌دانم مشت دست من با مشت دست شما یا آدم‌های دیگر ممکن است فرق کند. طبیعی است ولی من اینجا مشت دستی نرمال را در نظر می‌گیرم و می‌گویم با بررسی‌ای که کردم یک مشت آجیل چیزی حدود ۲۸ گرم می‌شود. اگر داخل همین مشت دست را با برخی آجیل‌ها پر کنیم به نتیجه زیر می‌رسیم. من کالری هرکدام را جداگانه برایتان می‌نویسم:

• گردو: ۱۸۳ کالری و ۱۸ گرم چربی
• بادام برزیلی: ۱۸۴ کالری و ۱۹ گرم چربی
• بادام: ۱۶۱ کالری و ۱۴ گرم چربی
• پسته: ۱۵۶ کالری و ۱۲ گرم چربی
• بادام هندی: ۱۵۵ کالری و ۱۲ گرم چربی

نگهداری و مصرف آجیل مغز

آجیل مغز را می‌توان با و بدون پوست نگهداری کرد. دوام مغزها با نگهداری آن‌ها در پوستشان بالاتر می‌رود ولی مصرف آجیل مغز بدون پوست راحت‌تر است. پس انخاب مغزهای با پوست یا بدون پوست بسته به سلیقه‌ی شخصی است. در هر صورت آجیل را باید در ظروف دربسته نگهداری کرد تا رطوبت آن تغییر نکند.

جهت حفظ کیفیت مغزها، آن‌ها را به‌دور از پیاز و مواد غذایی بودار دیگر نگهداری کنید. مغزها بوی اطراف خود را جذب می‌کنند. مغزهای بدون پوست را می‌توان در دمای اتاق تا سه ماه نگهداری نمود. با قرار دادن مغزهای داخل پوست یا بدون پوست در یخچال می‌توان عمر آن‌ها را تا شش ماه و با قرار دادن آن‌ها در فریزر تا یک سال افزایش داد. بر ظروف حاوی مغزها برچسبی با تاریخ بچسبانید تا بدانید که کدام ظرف را باید اول استفاده کنید.

پرسش های رایج درباره آجیل و خشکبار

برخی پرسش‌ها درباره آجیل و خشکبار هست که برای آدم پیش می‌آید. دلایلش هم طبیعی است، به هر حال ما می‌خواهیم همواره مراقب سلامت خود باشیم و این که برخی پرسش‌ها ذهن ما را درگیر کند، اشکالی ندارد. بیایید نگاهی به این سوالات بیندازیم و ببینیم جوابی برای آن پیدا می‌شود یا نه.

1. آیا آجیل قند دارد؟

بله. آجیل طبیعتا حاوی قند است. درحالی که ذاتا به عنوان میان‌وعده یا خوراکی شیرین به حساب نمی‌رود ولی به شکل طبیعی و ذاتی حاوی مقدار کمی قند (بین ۲ تا ۶ گرم در هر ۱۰۰ گرم) می‌باشد. قند موجود در آجیل، ساکارز است. قند طبیعی آجیل بسته به نوع آن بین ۲.۱ تا ۵.۹ گرم قند، متغیر است.

این به این معنا نیست که می‌توانید هرچقدر دوست دارید میل کنید بدون این که آسیبی به میزان قند شما وارد شود. همیشه مراقب مقدار آجیلی که می‌خورید باشید.

2. آیا آجیل چاق کننده است؟

خلاصه بگویم، جواب این سوال، مثبت است. به طور کلی بدن ما به خوردن آجیل نیاز دارد و اگر به اندازه‌ای منطقی آن را مصرف کنید به هیچ عنوان چاق‌کننده نیست بلکه کاملا مفید است.

چربی‌های موجود در آجیل اغلب چربی‌های مفید هستند. مثلا به همین دلیل است که گفته می‌شود فواید آجیل برای کبد انسان زیاد است و بر عکس تصور عمومی، چربی موجود در آجیل باعث کبد چرب نمی‌شود. البته هنگام مصرف آجیل باید حد تعادل را رعایت کنید و در صورت ابتلا به بیماری‌های خاص، با پزشک خود مشورت نمایید.

و حالا به جز آن، بدن ما درواقع همه چربی موجود در آجیل را جذب نمی‌کند بلکه صرفا مواد مغذی فراهم شده توسط آجیل را جذب می‌کند. بالاتر مفصل در این باره برایتان توضیح داده‌ام.

3. چگونه آجیل را ضدعفونی کنیم؟

روش ضدعفونی کردن آجیل و خشکبار نه سخت است و نه خیلی آسان. نحوه ضدعفونی آجیل کار سختی نیست و نیاز به کمی وقت گذاشتن دارد. در ادامه چند روش را برای ضدعفونی بررسی می‌کنیم:

روش اول: اولین روش ضدعفونی، استفاده از دمای مرطوب است، ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری آب را داخل قابلمه بریزید و آن را داخل تابه قرار دهید و سپس حرارت دهید. بعد از ۱ تا ۲ دقیقه، آب تبخیر می‌شود و می‌توانید قابلمه بردارید تا آجیل خشک شود.

روش دوم: استفاده از ماکروفر هم می‌تواند موثر باشد. اول، آجیل را داخل کیسه نایلونی بگذارید و سپس به مدت ۱ تا ۵ دقیقه در ماکروفر قرار دهید. در این شرایط، دمای خشک به بالای ۲ درجه سانتی‌گراد می‌رسد و ویروس‌های آن از بین می‌روند.

همچنین پیشنهاد می‌کنیم راهنمای تشخیص آجیل تازه از کهنه را مطالعه کنید تا هنگام خرید، از کیفیت آجیل کاملا مطمئن باشید و نیازی نباشد تا آجیل‌های کهنه و بی‌کیفیت را ضدعفونی کنید.

4. چه موقع آجیل بخوریم؟

اگر دنبال این هستید که بیشترین بهره را از خوردن آجیل ببرید، توصیه می‌کنیم که بهترین زمان مصرف آجیل و خشکبار، صبح است. مصرف آجیل به همراه صبحانه می‌تواند به رفع خستگی و همچنین تنظیم فشار خون شما در طول روز کمک کند. در واقع به جای اینکه صبح خود را بداخلاق شروع کنید، به پسته نگاه کنید و لبخند بزنید. بعد آن را میل کنید و انرژی بگیرید.حالا وقت شروع کردن روز است.

5. آیا آجیل نفخ دارد؟

محتوای چربی و فیبر موجود در آجیل به این معناست که مدتی طول می‌کشد تا هضم آن‌ها انجام شود. از آنجایی که آن‌ها زمان زیادی صرف کار در سیستم گوارشی می‌کنند، خطر گاز و نفخ نیز به طور قابل توجهی وجود دارد و اتفاقا افزایش هم پیدا می‌کند. آجیل در عین حال حاوی تانن است که می‌تواند باعث اتفاقاتی مثل تهوع هم شود ولی خب، خیلی بعید است با مصرف مقداری معین چنین چیزی را تجربه کنید.

6. تعبیر دیدن آجیل در خواب چیست؟

تعبیر دیدن آجیل در خواب درست مثل خوردنش، خوب است. بعضی وقت‌ها آجیل در خواب نشانه میل جنسی آقایان است و چنین چیزی می‌تواند خبر از مشکلی در زندگی زناشویی آن‌ها داشته باشد.

شکستن آجیل در خواب به این معناست که شما راه حلی برای مشکلات خود پیدا می‌کنید و از این حیث هم، باز خوب است. ما به همین‌ها قانع نشده‌ایم و به شکلی مفصل درباره تعبیر دیدن آجیل در خواب برایتان نوشته‌ایم. به هر حال طبق باورهای عامه، یک پای خواب در زندگی آدم هست و چه باور کنیم چه نه، دارد تاثیر خودش را می‌گذارد.

خب، خب، خب، ظاهرا به آخر راه رسیدیم!

یادتان است ابتدای مطلب گفتم قرار است مفصل درباره آجیل و خشکبار برایتان بنویسم؟ مفصل بود، نه؟ خب، حالا شما همه چیز را درباره آجیل و خشکبار می‌دانید. طبیعی است سوالاتی ممکن است به ذهن شما برسد که من پیش از این در نظر نگرفته‌ام. این سوالات را برای من در قسمت نظرات، بنویسید و من در اسرع وقت، پاسخ خواهم داد.

برای خرید آجیل و خشکبار هم که می‌دانید باید سراغ کدام وبسایت بروید، نه؟ بارجیل خودمان با بیش از ۷۰۰ محصول، هرچه بخواهید برایتان فراهم می‌کند آن هم با ارسال رایگان.

منابع: theveganatlas | crushmag